دسته‌بندی مهندسی بهداشت محیط - مهندسی بهداشت محیط

ابراهیم ندرلو پنج‌شنبه 9 آبان‌ماه سال 1387 ساعت 01:24 ق.ظ

0 نظر

تبدیل وبلاگ موژ به سایت

با سلام خدمت بازدید کنندگان سایت موژ
ضمن تشکر از استقبال اساتید ، دانشجویان و متخصصین محترم در عرصه " ایمنی ، بهداشت و محیط زیست "به اطلاع میرساند که وبلاگ مهندسی بهداشت محیط و صنعتی - موژ یک ساله شد این وبلاگ در یک سال فعالیت مداوم خود از مهر ماه 1386 تا مهرماه 1387 مورد لطف کلیه متخصصین این رشته قرار گرفته و با حدود 300000 بازدید در پانزده ساب دومین ازرکورد با لاترین بازدید وبلاگ های مربوط به رشته مذکور گذشت به طوریکه تنها در صفحه اصلی این وبلاگ بیش از صد هزار بازدید ثبت گردیده است بالاترین بازدید روزانه 500 بازدید و کمترین آن در حدود متوسط 50 بازدید بوده است با توجه به آمار بازدید مناسب و همچنین رده بندی سایت گوگل با PAGE RANK=3 برآن شدیم تا تغییر وضعیت داده و علاوه بر وبلاگ مذکور فعالیت خود را درسایت موژ ادامه دهیم. کلیه با زدید کنندگان میتوانند در سایت عضو شده واز امکانات آن شامل تالار گفتمان ، عضویت فعال ، خبرنامه ، نقد نامه ، دریافت مستقیم نرم افزار ، مقالات ، فرهنگ نامه تخصصی پرش و پاسخ و.... استفاده نمایند امیدوارم اساتید و متخصصین ما را در هر چه بهتر شدن سایت یاری فرمایند.
با تشکر ابراهیم ندرلو
مدیریت سایت موژ

ابراهیم ندرلو شنبه 13 مهر‌ماه سال 1387 ساعت 10:54 ب.ظ

7 نظر

سایر صفحات سایت موژ

ابراهیم ندرلو شنبه 30 شهریور‌ماه سال 1387 ساعت 11:13 ب.ظ

5 نظر

توصیه های بهداشتی در شرایط اضطراری

حادثه غیر متقربه شکلهای بسیاری دارد همه گیریها و شیوع بیماری ها ، قحطی و بلاهای طبیعی ، حئادث شیمیایی و تغییر مکان های جمعیتی نمونه هایی از حوادث غیر متقربه هستند که می توانند تک تک و یا همه ما را تحت تاثیر قرار دهند . حوادث غیرمتقربه باعث تخریب و مرگ می شود ، با این وجود میزان خسارتی که آنها بر سلامت ، بهداشت و زندگی انسان وارد می کنند در صورت آمادگی و واکنش سریع پس از وقوع یک حادثه بطور قابل توجهی قابل کاستن می باشد .

گردآوری:ابراهیم ندرلو - مدیریت موژ

ادامه مطلب ...

ابراهیم ندرلو شنبه 23 شهریور‌ماه سال 1387 ساعت 03:49 ب.ظ

1 نظر

تست تمرکز

ماوس را روی مربع قرمز نگه داشته و آن را حرکت دهید.
سعی کنید مربع قرمز رنگ با دیواره و مربع/مستطیل های آبی رنگ برخورد نکند.

اگر بتوانید بیشتر از 18 ثانیه از برخورد جلوگیری کنید، شما یک نابغه هستید!

ابراهیم ندرلو مدیریت سایت موژ

سایت موژ

ابراهیم ندرلو جمعه 8 شهریور‌ماه سال 1387 ساعت 01:17 ب.ظ

0 نظر

معرفی برخی شرکتهای فروشنده حشره‌کش

١. آفند شیمی
نام مدیر: تاج الدینی
تلفن: ٤٤٤٧٤٤٩٦
فکس: ٤٤٤٧٤٤٩٦
آدرس: تهران - منطقه ٥ - بزرگراه اشرفی اصفهانی - پایین تر از میدان پونک - ن
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٢. ایران کشاورز
نام مدیر: مجید اسلامی
تلفن: ٧٧٨٢٨١٥١, ٧٧٨٢٤٤٤٤
آدرس: تهران - منطقه ٨ - نارمک - خ. سمنگان - نرسیده به چهارراه گلبرگ - پ. ٣٨٢
ک.پ: ١٦٤٥٨
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٣.توره شیمی پارس (امحا)
نام مدیر: شکوه السادات هاشمی
تلفن: ٧٧٨٧٦٠٦١, ٧٧٨٧٦٠٩٥
فکس: ٧٧٨٨٦١٦٢
آدرس: تهران - منطقه ٨ - فلکه اول تهرانپارس - خ. ١٤٤ شرقی - پ. ١٠ - ط. اول
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٤.شیمی قهرمان (اتک)
تلفن: ٨٨٧٦٥٠٠٧ الی ٩, ٨٨٧٥٢٩٢٤, ٨٨٧٥٧٧٦٣
آدرس: تهران - منطقه ٧ - خ. شهیدبهشتی - بعد از چهارراه سهروردی - ساختمان ١٢٩ - واحد ٣
شغل: پاک کننده ها و شوینده ها - فروش حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٥.شرکت شیمی قهرمان
تلفن: ٨٨٧٣٧٧٧١, ٨٨٥٠٤٣٥١
فکس: ٨٨٥٠٤٣٥١
آدرس: تهران - منطقه ٧ - خ. شهیدبهشتی - خ. پاکستان - م. دوازدهم - پ. ٧
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٦.شیمی قهرمان (اتک)
نام مدیر: دکتر کاشفی
تلفن: ٨٨٧٣٧٧٦٤
آدرس: تهران - منطقه ٧ - خ. شهیدبهشتی - خ. پاکستان - ک. ١٢ - پ. ٧
شغل: پاک کننده ها و شوینده ها - تولید حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٧.شرکت کیمیا کار
تلفن: ٨٨٩٧٨٠٧٢, ٨٨٩٧٣٧٦٤
فکس: ٨٨٩٦٣٩٧٧
آدرس: تهران - منطقه ٦ - خ. فاطمی - ابتدای خیابان بیستون - ساختمان لئون - ط. پنجم - واحد ٢٠
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٨.شرکت کیمیا کار
تلفن: ٤٤٩٠٣٨٣٦, ٤٤٩٠٥١٥٠
آدرس: تهران - منطقه ٢١ - جاده مخصوص کرج - کیلومتر ٩ - روبروی بیمه البرز - خ
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

٩.مهان
نام مدیر: سیدرضا مکبری
تلفن: ٨٨٧٢٧٢٩٥ الی ٦
فکس: ٨٨٧٢٧٢٩٧
آدرس: تهران - منطقه ٦ - م. آرژانتین - خ. احمدقصیر - خ. هفدهم - پ. ٨ - ط. ششم
ک.پ: ١٥٩٨٧
شغل: حشره کش خانگی و/یا صنعتی - تولید و/یا فروش

١0.شاهین
نام مدیر: ذبیح اله پورفر
تلفن: ٣٣٩٣٤٥٧٤, ٣٣١١٩٤٤٠
آدرس: تهران - منطقه ١٢ - خ. جمهوری - خ. صف - ک. یاسری - پ. ١٤٣
ک.پ: ١١٤٦٧
شغل: حشره کش
برگرفته ازسایت حشرات وحشره شناسی
http://aent.persianblog.ir/1384_11_29_aent_archive.html
ابراهیم ندرلو
مدیریت سایت موژ

ابراهیم ندرلو سه‌شنبه 20 فروردین‌ماه سال 1387 ساعت 09:48 ب.ظ

0 نظر

اثرات مضر جوش شیرین که در پخت نان ها مصرف می شود

خمیر نان به صورت بیولوژیکی، یعنی توسط میکروارگانیسم های مخمر نانوایی، گاز CO2 تولید می کند که این عمل باعث پوکی نان می شود. هم چنین این میکروارگانیسم ها، اسیدهایی تولید می کنند که باعث فرم پذیری نان می شود و طعم و بوی نان را بهبود می بخشد.
محصولات قنادی، به خصوص محصولاتی که حاوی چربی و شیرینی بیشتری هستند از طریق مواد شیمیایی پوک می شود. یکی از مواد پوک کننده ی شیرینی، جوش شیرین است که در دمای بالا،CO2 تولید می کند و باعث تخلخل خمیر می شود.
در نان نیز از مواد پوک کننده ی بیولوژیکی استفاده می شود. جوش شیرین در دمای 60 درجه ی سانتیگراد در محیط خمیر، گاز CO2 تولید می کند و باعث تخلخل می شود.
مسئله ای که این جا مطرح می شودPH جوش شیرین است که قلیایی و معادل 10 است. در حالی که PH مطلوب خمیر نان برای مخمر بین 5/4 تا 5/5 است، و زمانی که ما از جوش شیرین استفاده می کنیم محیط اسیدی به قلیایی تبدیل می شود و میکروارگانیسم ها در این محیط نمی توانند فعالیت کنند تا باعث طعم بهتر و پوکی نان شوند. از طرفی در گندم و آرد گندم، ماده ای به نام اسید فیتیک وجود دارد که با املاح موجود در آرد مثل آهن، روی و کلسیم ترکیب می شود و نمی گذارد این املاح جذب بدن شوند، در نتیجه باعث کمبود آهن خواهد شد.
مصرف مخمر نان با خمیر ترش باعث می شود، آنزیمی به نام فیتاز تولید شود. فیتاز باعث تجزیه ی اسید فیتیک می شود، بنابراین اسید فیتیک با املاح فوق ترکیبی ایجاد نمی کند و به این ترتیب املاح جذب می شود.
حال اگر از جوش شیرین در خمیر استفاده کنیم ، PH مناسب خمیر را تغییر داده ایم و میکروارگانیسم ها در این محیط قادر نخواهند بود اسید فیتیک را تجزیه کنند؛ به همین دلیل جذب املاح مختل می شود. از سوی دیگر، PH خمیر و نان در اثر مصرف جوش شیرین تغییر می کند، در حالی که برای هضم و جذب آسان، محیط باید اسیدی باشد. تغذیه ی دراز مدت با چنین نان هایی ( حاوی جوش شیرین ) باعث ایجاد سوء هاضمه در افراد می شود. همچنین با جستجو در تحقیقات پایان نامه های مختلف به این نتیجه رسیده ایم که مصرف زیاد جوش شیرین در نان موجب تجزیه برخی از ویتامین های گروه B، مانند ریبوفلاوین ( ویتامین( B2 می شود.
نکته ای حائز اهمیت این است که در برخی از نان ها، مانند لواش و پس از آن تافتون، مقادیر بیشتری جوش شیرین به کار می رود، زیرا چنانچه CO2 هم تولید شود، ما به وسیله ی وردنه کشیدن و نازک کردن خمیر، قسمت اعظم گازها را خارج می کنیم. در نتیجه، خمیر متراکم و فشرده می شود. نانوایان، برای جبران این مشکل، مبادرت به مصرف جوش شیرین می کنند.
بنابراین ماهیت برخی از نان ها باعث شده، نانوا از مقادیر بیشتری جوش شیرین استفاده کند.همچنین استفاده از جوش شیرین موجب افزایش بازده تولید در واحد زمان می شود.
نان ماده ای است که از آب، آرد، خمیرمایه ( خمیر ترش ) به دست می آید. این ماده غذایی در طول فرایند پخت به یک ماده قابل هضم و جذب آسان تبدیل می شود و بر آن اساس که زمان پخت نان لواش و پس از آن تافتون بسیار کوتاه بوده و برای این که نشاسته به طور کامل ژلاتینه شود، به مدت پخت بیشتری نیاز است و زمان پخت 10 تا 20 ثانیه برای انجام این فرایند کافی نیست.
تمام نان ها از خمیر تخمیر شده تهیه می شوند. فقط نوع خاصی از نان ها ی مسطح مانند نان پیتا را می توان بدون تخمیر تهیه کرد
در زمان های بسیار قدیم مردم نان را از خمیرتخمیر نشده تهیه می کردند. البته بعدها از خمیری که مدتی مانده بود، نان می پختند. در نهایت خمیر را با استفاده از خمیر ترش تخمیر کردند. در شرایط کنونی کشور ما به علت تقاضای زیاد مردم برای نان و نبودن فرصت کافی برای تخمیر، نانوایان برای تهیه نان مسطح مانند نان لواش یا نیمه مسطح مانند بربری به غلط از جوش شیرین به عنوان ماده ترد کننده یا حجم آور استفاده می کنند. به همین دلیل نان ها به سرعت بیات می شوند، زیرا گاز کربنیک تولید شده حاصل از تجزیه جوش شیرین به سرعت خارج می شود. در حالی که درتخمیر واقعی ، گازکربنیک از تجزیه آنزیمی نشاسته آرد تولید می شود و به این ترتیب نان حاصله دیرتر بیات می شود و قابلیت هضم آن بیشتر است. ضمن اینکه استفاده از ترکیبات قلیایی مانند جوش شیرین، اسیدیته طبیعی معده را تغییر می دهد و باعث ناراحتی گوارشی می شود. همچنین جذب آهن و ویتامین C را در بدن کند می کند.
استفاده از جوش شیرین در نان باعث بروز مواردی از جمله اختلال در جذب آهن و بروز کم خونی ، پوکی استخوان ، بیماری های قلب وعروق ، اختلال در فعالیت های آنزیم های گوارش و هضم و جذب، افزایش اسیدیته معده و بیمارهای روده ای می شود.
جوش شیرین واکنش های مفید خمیر را مهار می کند،PH را افزایش داده و اسیدهای آلی نان را کاهش می دهد. همچنین ویتامین های آنزیمی را غیر فعال می کند. جوش شیرین از عطر و طعم نان می کاهد و باعث فطیر شدن آن می شود.
البته با تلاش و پی گیری های مداوم وزارت بهداشت و درمان، هم اکنون استفاده از این ماده مضر شیمیایی ممنوع اعلام شده است

ابراهیم ندرلو پنج‌شنبه 15 آذر‌ماه سال 1386 ساعت 01:55 ب.ظ

0 نظر

اثرات و عوارض کار نشسته بر سلامتی کارکنان

مکانیزه شدن و خودکار سازی وسیع در بخش های اداری و صنعتی ماهیت کارها را بطور گسترده تغییر داده است. بیشتر کارهایی که در گذشته بطور دستی انجام می گرفت امروزه توسط دستگاهها و کامپیوترها انجام می گیرد . افراد برای کار با این تجهیزات عمدتاً کار را در وضعیت نشسته انجام میدهند. بعبارت دیگر می توان گفت محیط های کاری جدید بیش از توانایی های جسمی به توانایی های فکری و روانی افراد نیاز دارد.
کارهای نشسته و فکری نیاز به فعالیت ماهیچه ای کمتری دارند اما عوارض آنها کمتر از وظایفی نیست که مستلزم فعالیت جسمانی بیشتری هستند. .برای مثال منشی ها، کارکنان اداری ،اپراتورهای کامپیوتر و کلیه کسانی که در وضعیت نشسته کار می کنند از دردهای کمری و عضلانی رنج می برند. عوارض ناشی از نشستن مداوم و طولانی یکی از مشکلات جدی در بهداشت شغلی است. این مشکل بدلیل روند رو به گسترش این گونه فعالیت ها همچنان در حال افزایش است.
آیا کار نشسته سلامتی فرد را به خطر می اندازد؟
در صورتیکه افراد بتوانند وضعیت بدنی خود را از حالت نشسته تغییر دهند کار نشسته خطری برای سلامتی یا ایجاد ناراحتی نخواهد داشت. برای افرادی که ناچارند به مدت طولانی در وضعیت نشسته کار کنند وضعیت متفاوت است. گر چه نشستن نیاز به فعالیت ماهیچه ای کمتری دارد اما با این حال خستگی زود عارض می شود. نشستن نیاز به عضلاتی دارد که تنه ، گردن و شانه ها را در یک وضعیت ثابت نگاه دارد. یک وضعیت کاری ثابت بعلت فشار وارد بر عضلات و انقباض مداوم آنها جریان خون در عضلات را کاهش داده در نتیجه خون و انرژی کافی برای انجام کار به عضلات نمی رسد. در این حالت، خستگی زود عارض شده و عضلات را مستعد صدمه و آسیب می کند.فشار وارد بر عضلات و اندامهای داخلی متابولیسم (سوخت و ساز )و تغذیه دیسکهای بین مهره ای را محدود کرده و به مرور زمان احتمال تحلیل دیسکها را افزایش می دهد.
همچنین افرادی که کار نشسته انجام می دهند در صورتی که ورزش یا فعالیتهای جسمی نداشته باشند به تدریج قوای جسمی آنها تضعیف می شود. زیرا کار نشسته مداوم فعالیت جسمانی فرد را به کمتر از حدی که برای سلامت جسمی لازم است کاهش می دهد. شایعترین عارضه ای که افراد از آن رنج می برند اختلالات گردش خون و صدماتی است که بر توانایی جسمی آنها اثر می گذارد.
فشار وارد بر دیسک های بین مهره ای در وضعیت نشسته 35 درصد بیشتر از حالت ایستاده است

چگونه کار نشسته بر گردش خون اثر می کند؟
در حالت نشسته بدلیل تحرک کمتر نیاز به دستگاه گردش خون کم است در نتیجه فعالیت قلبی و جریان خون پایین می آید. جریان خون ناکافی بویژه خونی که از اندامهای تحتانی(پاها) به قلب باز می گردد باعث تجمع خون در این قسمتها می شود .فشار بر قسمت پایین رانها از کف صندلی که بلندتر از حد معمول باشد این وضعیت را تشدید خواهد کرد در نتیجه پاها بی حس و متورم خواهند شد مثل حالتی که پس از نشستن طولانی در اتوبوس هنگام مسافرت رخ می دهد.
کاهش خون رسانی به عضلات خستگی را تشدید می کند علت خستگی افرادی که کار نشسته انجام می دهند بیشتر به این دلیل است.
آیا کار در وضعیت نشسته می تواند به آسیب های حرکتی منجر شود؟
کم تحرکی در آسیب ها به اندامهایی که در حرکت نقش دارند از قبیل ماهیچه ها، استخوانها، تاندون ها و زردپی ها موثر است. عامل دیگر در بروز آسیب ، فشار موضعی و مداوم بر برخی نواحی بدن است. گردن و کمر معمولاً نقاطی هستند که بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند زیرا نشستن طولانی :
حرکت بدن را کاهش داده و احتمال گرفتگی، کشش یا تنش ماهیچه ها در هنگام انجام حرکات بیشتر می شود.
بعلت کند کردن خون رسانی در عضلات کمر و گردن فشار بیشتری را بر مهره ها بویژه مهره های این نواحی وارد می کند.
باعث وارد شدن فشار ثابت و دائمی بر دیسکهای بین مهره ای شده که تغذیه آنها را مشکل کرده و میتواند در تحلیل آنها نقش داشته باشد.
آیا اثرات سوء دیگری ناشی از کار در وضعیت نشسته وجود دارد؟
افرادی که برای چندین سال در وضعیت نشسته کار می کنند عوارض دیگری را هم تجربه می کنند از جمله عدم تناسب اندام، کاهش راندمان قلب و ریه ها و مشکلات گوارشی. گر چه این عوارض، بیماری و آسیب تلقی نمی شود اما افراد را مستعد سایر بیماریها می کند.

چه جنبه هایی از کار نشسته مسئول این عوارض است؟
یک وضعیت بدنی نامناسب مسئول اصلی بیشتر عوارض کار نشسته طولانی مدت است .وضعیت بدنی نامناسب همچنین ناشی از طراحی نامناسب شغل است که فرد را وادار می کند بطور مداوم و بی وقفه برای بیش از یک ساعت کار کند . طول مدت نشستن و وضعیت بدنی در حین نشستن از ریسک فاکتورهای اصلی در کار نشسته به شمار می روند .
یک فضای کاری نامناسب که امکان نشستن در یک وضعیت متعادل را فراهم نکند می تواند باعث وضعیت های بدنی نامناسب شود. چیدمان فیزیکی فضای کار از قبیل میز کار، ابزار و ادوات ممکن است متناسب با فاصله دسترسی و فضای آزاد زیر صندلی نباشد. پستکار همچنین وقتی نامناسب است که ارتفاع صندلی متناسب با ابعاد بدن فرد تنظیم نشده باشد.
عدم آشنایی و آگاهی افراد نیز باعث می شود آنها وضعیت های بدنی نامناسب را بخود بگیرند. لذا کارکنان باید از عوارض کارهای نشسته آگاه باشند زیرا این عوارض همانند عوارض کارهای سخت روشن و مشخص نیست.
آیا یک وضعیت بدنی مناسب برای نشستن وجود دارد؟
برای مفاصل اصلی یعنی لگن، زانوها و آرنج ها محدوده ای وجود دارد که هر فرد سالم میتواند در آن احساس راحتی کند. این وضعیت تنفس و گردش خون فرد را بهبود داده و با اعمال ماهیچه ای تداخل نکرده و اعمال طبیعی اندامها ی بدن را برهم نمی زند. تغییر دادن وضعیت بدنی اصل اساسی کار نشسته است. بنابر این وضعیت بدنی مناسب وضعیتی است که امکان تغییر وضعیت بدنی فرد را بطور طبیعی و مداوم فراهم می کند بدون اینکه هیچ محدودیتی از طرف پستکار یا نوع شغل وجود داشته باشد.
وضعیت بدنی مناسب عبارتست از مجموعه ای از وضعیت های بدنی که فرد بطور طبیعی انتخاب کرده و در محدوده قابل قبول قرار دارند. یک پستکاری که امکان تغییر مکرر و تحرک بیشتر به فرد بدهد باعث خواهد شد که فرد یک الگوی کار سالم و طبیعی داشته باشد.

روشهای پیشگیری از اثرات سوء کارهای نشسته
چگونه می توان اثرات سوء نشستن طولانی را کاهش داد؟
توصیه ها درباره نحوه صحیح نشستن قطعی و همیشگی نیست برخی مواقع وضعیت های انقباضی و کششی عضلات برای آزاد کردن تنش های عضلانی قابل قبول است.
برای حصول به یک وضعیت صحیح نشستن باید به سه بخش زیر توجه کرد:
طراحی محیط کار(از جمله وظایف،پستکار و صندلی)

طراحی شغل
آموزش
هیچ یک از این موارد بر دیگری برتری ندارد و هیچ کدام نیز به تنهایی باعث اصلاح واقعِی نخواهد شد.بنابر این در محیط کار سه بخش باید مورد توجه قرار گیرد.
وظایف

پست کار
صندلی
و آموزشهای لازم هم بعنوان محور چهارم لازم و ضروری است.

چرا طراحی وظایف مهم است؟
وظیفه ممکن است مستلزم استفاده از بینایی، دستها یا پاها و یا ترکیبی از آنها باشد. هر نوع وظیفه مستلزم اصلاحات متفاوتی در طراحی پست کاری است.
کار بصری تنش و فشار را بر گردن ،تنه وارد می کند تا چشمها بتوانند عمل بینایی را برای مدت زمان لازم انجام دهند. واضح است که طراحی پست کار در اینجا فشار وارد بر گردن را کاهش خواهد داد.در برخی پست های کار با قرار دادن مناسب وظایف بصری میتوان اینکار را انجام داد.
حرکات و نیروهای لازم در کارهای دستی بر وضعیت بدنی تاثیر می گذارد. برای وظایف سبک تکیه گاه مچ و بازو سودمند است. برای وظایف سنگین باید سطح کار در زیر ارتفاع آرنج فرد قرار گیرد. چیدمان پست کار باید بنحوی باشد که فرد ستون مهره ها را در هنگام اعمال نیرو بصورت عمودی نگاه دارد افراد نباید وسایل و تجهیزات را برداشته و بطور افقی جابجا کنند.

چرا طراحی پست کار مهم است؟
صندلی همواره بعنوان یک جزء مکمل پست کار محسوب می شود سایر اجزاء پست کار از قبیل میز و کامپیوتر، فایل ها و کتابخانه ها بر وضعیت بدنی فرد تاثیر می گذارد.لذا چیدمان این تجهیزات نباید بنحوی باشد که دسترسی فرد به تجهیزات دشوار باشد و فرد هنگام کار مجبور باشد کمر خود را بچرخاند. پست کار همچنین باید امکان تغییرات مداوم در وضعیت های بدنی مختلف را فراهم کند.

انتخاب صندلی مناسب؟
یک اصل ارگونومی وجود دارد که می گوید چیزی به نام فرد "متوسط" وجود ندارد. اما فراهم کردن صندلی با اندازه های مختلف برای همه افراد امکانپذیر نیست. تنها راه حل تهیه صندلی های کاملاً قابل تنظیم است که برای حداکثر جامعه قابل استفاده باشد. ارتفاع کف صندلی و زاویه کف ، ارتفاع پشتی و زاویه پشتی باید قابل تنظیم باشد. صندلی های ارگونومیک امروزه طراحی و ساخته می شوند اما صندلی ارگونومیک محسوب می شود که بر اساس ابعاد بدنی کارکنان پست کار و وظایف، طراحی می شود لذا داشتن بر چسب ارگونومیک به تنهایی ملاک ارگونومیک بودن صندلی نخواهد بود.

طراحی مشاغل نشسته
هر چند محیط کار بخوبی طراحی شود اما اگر فرد به مدت طولانی کار نشسته انجام دهد از عوارض آن در امان نخواهد بود لذا هدف طراحی شغل برای یک کارمند نشسته کاهش مدت زمانی است که فرد در حالت نشسته به سر می برد. تغییرات مداوم در وضعیت نشسته برای محافظت در برابر تجمع خون در پاهای فرد کافی است.. پنج دقیقه قدم زدن یا راه رفتن پس از 40 تا 50 دقیقه کار نشسته میتواند فرد را از تورم و بی حسی پاها جلوگیری کند.این وقفه ها همچنین با فراهم کردن امکان تمرین قلب و ریه ها و عضلات باعث خنثی شدن اثرات نشستن طولانی می شود. در صورت تراکم کارها وقفه ها را می توان با کار غیر نشسته پر کرد.

آموزش افرادیکه کار نشسته انجام می دهند.
روش انجام کار توسط افراد و عادات نشستن با آموزش های صحیح شکل می گیرد. آموزش باید کارکنان را تشویق کند که روشهایی را اتخاذ کند که خستگی را کاهش دهد.
آموزش همچنین باید عوارض نشستن مداوم و توصیه هایی برای بهبود پست کار داشته باشد. افراد باید نحوه تنظیم پست کار برای ایجاد یک وضعیت بدنی مناسب در هنگام کار بدانند آنها همچنین باید بدانند که چگونه تنش ماهیچه های را در طول روز آزاد کنند.آموزش همچنین باید به نقش و اهمیت استراحت فعال (از قبیل قدم زدن ) در مقایسه با استراحت غیر فعال تاکید کند.

ابراهیم ندرلو شنبه 3 آذر‌ماه سال 1386 ساعت 09:31 ب.ظ

0 نظر

توصیه های بهداشتی در شرایط اضطراری

مهندس عادل رازقی فام
خلاصه
حادثه غیر متقربه شکلهای بسیاری دارد همه گیریها و شیوع بیماری ها ، قحطی و بلاهای طبیعی ، حئادث شیمیایی و تغییر مکان های جمعیتی نمونه هایی از حوادث غیر متقربه هستند که می توانند تک تک و یا همه ما را تحت تاثیر قرار دهند . حوادث غیرمتقربه باعث تخریب و مرگ می شود ، با این وجود میزان خسارتی که آنها بر سلامت ، بهداشت و زندگی انسان وارد می کنند در صورت آمادگی و واکنش سریع پس از وقوع یک حادثه بطور قابل توجهی قابل کاستن می باشد . منظور نویسنده از شرایط اضطراری در این مقاله ، شرایط جنگ و عملیات نظامی علی الخصوص شکل نمایشی آن یعنی رزمایش می باشد و سعی شده است بطور خلاصه اقدامات بهداشتی مورد نیاز در قالب اقدامات قبل ، حین و بعد از عملیات برای بهره برداری مدیران بهداری و بهداشت طرح شود .
الف ) قبل از عملیات ( شامل پیش بینی منابع آب سالم و کافی ، واکسیناسیون مورد نیاز کارکنان ، پیش بینی مواد غذایی سالم و بسته بندی شده تهیه دستورالعمل های مورد نیاز .....
ب ) حین عملیات ( شامل کنترل آب آشامیدنی ، کنترل بهداشتی مواد غذایی ، مبارزه با حشرات و جوندگان نظارت بر دفع بهداشتی فاضلاب و زباله و .... )
ج ) بعد از عملیات ( شامل ایمنی در ستون کشی ، جمع آوری و ثبت و تجزیه و تحلیل گزارشات ، نظارت بر حفظ محیط زیست و ...

مقدمه
همانگونه که پیامبر بزرگوار اسلام می فرمایند (( نعمتان مجهولتان الصحة والامان ))( نعمتهای تندرستی و امنیت ناشناخته اند ) و یا در جای دیگر می فرمایند :الصحة افضل النعم ( تندرستی بالاترین نعمتهاست ) بر امت اسلامی فرض است که قدر نعمتهای امنیت و سلامتی را بندانند و در حفظ آنها کوشا باشند و به استناد آیه شریفه واعدوالهم مااستطعتم من قوة و من رباط الخیل ترهبون به عدوالله و عدوکم ) مصلحت جامعه اسلامی در نیرومندی و توانایی آن در همه زمینه هاست و در این راستا حفظ و ارتقاء و تامین سلامتی مومنین از اهمیت ویژه ای برخوردار است بویژه گروهی از مردم که خود حافظان امنیت میهن اسلامی هستند ( پرسنل نیروهای مسلح ) تا بتوانند با تنی سالم و روحیه ای شاداب از دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی پاسداری کنند . یک بررسی اجمالی گذشته نگر نسبت به عملیات های دوران دفاع مقدس و حتی مانورهای چندین سال گذشته نیروهای مسلح از جمله مانورهای سراسری سپاه ( عاشورای 1 و 2 و ... ) بیانگر این واقعیت تلخ است که بعضاً اقدامات غیربهداشتی ناشی از غفلت ما و عدم توجه کافی ، امور بهداشتی ، عدم آشنایی کافی با توصیه های بهداشتی و از طرفی کمبود امکانات و مقدورات و ضعف برنامه ریزی ، موجب پیدایش صدها مورد بیماری از قبیل مسمویتها ، گاستروآنتریتها ، شیوع بیماری های پوستی در بین نیروها شده است . بعنوان مثال در مانور عاشورای 1 میزان بروز مسمویت غذایی 1889 مورد و اسهال خونی 53 مورد و در مانور عاشورای 2 میزان بیماری اسهال 1118 مورد و مسمویت غذایی 365 مورد بوده است .
ضرورت دارد که مسئولین بهداری بهداشت با توصیه های بهداشتی در شرایط اضطراری و بحران آشنا بوده و برای حفظ و ارتقاء سطح سلامتی رزمندگان عزیر اسلام با دانش و تجربه کافی همت گمارند .
توصیه های بهداشتی برای مدیران بهداری و بهداشت

الف ) توصیه های بهداشتی قبل از عملیات :
1- برگزاری جلسات کمسیون بهداشت در حضور فرماندهی یگان و با مشارکت واحدهای مهندسی و آماد پشتیبانی و بازرسی و طرح و برنامه و ... برای بررسی مشکلات بهداشتی یکانها .
2- برگزاری جلسات هماهنگی با مراکز بهداشت شهرستانهای مربوطه .
3- لزروم بررسی دقیق پاتوبیولوژیکی ، جغرافیایی مناطق عملیاتی با مشارکت دانشگاهها ، چندین ماه قبل از عملیات و شناسایی خون حشرات ، مار و عقرب و جوندگان منطقه .
4- تهیه دستور العملهای تخصصی مورد نیاز و ابلاغ به یگانهای عمل کننده .
5- واکسیناسیون کلیه پرسنل شرکت کننده در عملیات بر علیه بیماری های کزاز و مننژیت و در صورت امکان هپاتیت .
6- ارائه آموزشهای همگانی بهداشت به گونه ای که تبلیغات بهداشتی جذاب بوده و اثر بخشی بیشتری داشته باشد .
7- برآورد و پیگیری تامین اقلام بهداشتی مورد نیاز یگانها اعم از مصرفی و سرمایه ای ( از قبیل امکانات زنجیره سرد واکسیناسیون ، سرم ضد مار و عقرب ، سموم و گندزداها ... )
8- پیگیری و تامین نیروهای تخصصی بهداشت ، با تخصصهای کارشناسی بهداشت محیط – کارشناسی بهداشت تغذیه ، کارشناسی مبارزه با بیماریها ، کارشناس بهداشت حرفه ای ، کارشناس روانشناسی بالینی – کارشناس آموزش بهداشت .
9- تهیه و تنظیم برنامه غذایی عملیات و به تصویب رساندن آن .
10-شناسایی منابع تامین آب و شستشو و نمونه برداری از آنها برای حصول اطمینان از سالم بودن آن .
11-کنترل سلامتی شاغل در مراکز طبخ و توزیع غذا و لزوم صدور کارت تندرستی برای آنها .
12-کنترل و حصول اطمینان از سلامت مواد غذایی ( نظارت کامل بر طبخ ، توزیع و حمل موادغذایی )
13-پیگیری تامین موادغذایی ، حتی الامکان بصورت بسته بندی شده استاندارد و مطابق با ذائقه مصرف کنندگان .
14-پیش بینی ایستگاههای مراقبت های بهداشتی برای کنترل اپیدمی ها .
15-برآورد امکانات بهداشتی مورد نیاز پرسنل از قبیل توالتهای صحرایی ، حمام صحرایی و ... و پیگیری تامین تانکرهای آب آشامیدنی.
16-هماهنگی با واحدهای پشتیبانی کننده عملیات ( واحدهای مهندسی و آماد و پشتیبانی ).
17-نظارت بر احداث اماکنی که در منطقه صورت می گیرد ، از حیث رعایت موازین بهداشتی و لحاظ نکات فنی بهداشتی
18-نظارت بر دفع بهداشتی فاضلاب و زباله اردوگاه ( پیش بینی محلهای دفع بهداشتی زباله و ....)

ب ) توصیه های بهداشتی حین عملیات :
1- نظارت بر تامین آب سالم بهداشتی و به کار گماردن پرسنل بهداشت در مبادی تامین آب
2- تهیه و توزیع قرص کلر جهت ضد عفونی آب توسط نیروهای عملیاتی .
3- کنترل امنیت غذایی و آب از دسترسی دشمن و ستون پنجم .
4- نظارت بر تهیه و توزیع غذا ( کیفیت ، کمیت ، زمان سرو ، چگونگی حمل و نقل و ... )
5- شناسایی و ارجاع نیروهای مبتلا به بیماریهای واگیردار و انتقال آنها به نقامتگاه و ایستگاههای مراقبت بهداشتی .
6- شناسایی افرادی که حین عملیات دچار اختلالات روانی می شوند و ارجاع چنین افرادی به اورژانس و دفاتر بهداشت روان .
7- انجام بررسی های اپیدمیولوژیک در شرایط شیوع بیماریها .
8- بررسی وضعیت روحی پرسنل در حین عملیات و شناسایی و کاهش عومال فشارزای روانی در محل استقرار نیروها .
9- ضرورت ثبت و جمع آوری و بررسی گزارشات روزانه آمتر بیماریها و سوانح و حوادث .
10- انجام آموزشهای اضطراری بهداشت و یا ارسال پیامهای بهداشتی حین عملیات در مواقع لزوم .
11- علامت گذاری و نصب هشدارهای بهداشتی در منطقه .
12- تهیه و ابلاغ دستورالعملهای اضطراری مورد استفاده عموم .
13- کنترل و نظارت بر استفاده از وسایل حفاظت فردی برای پرسنل تانک و خدمه تانک ، کاتیوشا و ...
14- نظارت بر حمل و نقل ایمن مواد منفجره ، مهمات و دیگر مواد شیمیایی خطرناک در حین عملیات .
15- نظارت برکاربرد صحیح و اصولی سموم و گندزداها .
16- کنترل و نظارت بر دفع بهداشتی فاضلاب و زباله .
17- ضرورت راه اندازی یک آزمایشگاه سیار مجهز تشخیصی طبی به منظور تشخیص به موقع عامل بیماریها و انجام اقدامات پیشگیرانه برای کنترل اپیدمی ها .

ج ) توصیه های بهداشتی بعد از عملیات
1- نظارت بر دفع بهداشتی زباله و فاضلاب یگانها به نحوی که آثار سویی در محیط زیست از خود باقی نگذاشته باشند .
2- جمع آوری ، تجزیه و تحلیل گزارشات واصله .
3- ثبت تجربیات و استخراج نقاط ضعف و قوت بهداشت در عملیات .
4- نظارت بر رعایت نکات ایمنی در ستون کشی به نحوی که کمترین میزان حوادث و سوانح رخ بدهد .
بحث و نتیجه گیری :
اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری یکی از ارکان اساسی مدیریت بحران می باشد . به منظور تامین سلامت پرسنل نظامی در رزمایش ها و پیشگیری از بروز و شیوع بیماری های مختلف انجام اقدامات بهداشتی در هر سه مرحله قبل ، حین و پس از رزمایش بعنوان یک برنامه اساسی پیشگیری مورد تاکید می باشد .
انجام اقدامات ستادی نظیر هماهنگیهای بین بخشی بررسیهای پاتولوژیکی ، تامین نیروهای تخصصی ، تدوین برنامه های مواد غذایی و بر آورد امکانات بهداشتی مورد نیاز نخستین گام در اجرای برنامه های بهداشتی در شرایط بحران محسوب می گردد .
گام دوم در اجرای برنامه های بهداشتی بر محور نظارت و بازرسی ، تهیه گزارشات روزانه و انتقال به فرماندهان رده های بالاتر و انجام اقدامات آموزشی و بهداشت روانی متمرکز می باشد . آخرین مرحله از اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری نیز شامل نظارت به دفع بهداشتی فاضلاب و زباله و رعایت نکات زیست محیطی ، دسته بندی اطلاعات و گزارشها ، ثبت تجارت مربوطه و کنترل نکات ایمنی در امر نقل و انتقالات نیروها و تجهیزات می باشد .

ابراهیم ندرلو شنبه 3 آذر‌ماه سال 1386 ساعت 09:26 ب.ظ

0 نظر

بهداشت محیط در انبارها

اهداف آموزشی مقاله
• 1. جلب توجه مسئولین بهداشت نسبت به اهمیت بهداشت محیط در انبارها.
• 2. آشنایی مخاطبین فصل‌نامه با شرایط و عوامل محیطی مناسب جهت انتخاب محل انبارها.
• 3. آشنایی مخاطبین فصل‌نامه با مجموعه‌ای از نکات کاربردی فنی و مهندسی، از دیدگاه بهداشت محیطی که در مراحل مختلف احداث، بهره‌برداری و نگهداری از انبارها توجه به آن‌ها ضروری است تا اقلام انبار شده برای مدت لازم سالم نگهداری شوند.

خلاصه
انبارها به عنوان یکی از مراکز حفظ و نگهداری وسایل و تجهیزات و به خصوص اقلام بهداشتی و دارویی و مواد غذایی، از جمله اماکنی است که از دیدگاه بهداشتی بسیار حائز اهمیت بوده و فراهم نمودن شرایط مناسب بهداشتی برای آن‌ها با توجه به وضعیت آب و هوایی و اقلیمی هر منطقه، شرایط و موقعیت مکانی انبار، نوع اقلام و نوع انبار ضروری است و باید مورد توجه مسئولین بهداشت قرار گیرد.
هدف اصلی ساخت انبارها، حفظ و نگهداری کالاهای مورد نیاز در شرایط مناسب و برای مدت زمان مشخصی است تا در زمآن‌های مورد نظر، اقلام مورد نیاز، موجود و در دسترس باشد و بتوان آن‌ها را سریع و به موقع و سالم در اختیار مصرف کننده نیازمند قرار داد. نقش انبارها به خصوص جهت ذخیره مواد غذایی برای استفاده در حوادث غیر مترقبه بسیار مهم و حائز اهمیت است.
با توجه به اهداف مذکور، توجه به بهداشت انبارها به ویژه بهداشت محیط انبارها نیز از اولویت خاصی برخوردار است و به همین علت در این مقاله تأکید عمده بر بهداشت محیط انبارها می‌باشد. به طور کلی بهداشت محیط، کنترل عواملی از محیط زندگی است که در رفاه و سلامت جسمی و روانی و اجتماعی افراد مؤثر بوده و در زنجیره انتقال بیماریها، حلقه‌ای را تشکیل می‌دهند و یا به عبارتی دخل و تصرف در عوامل و شرایطی از محیط زیست به منظور ایجاد شرایط مطلوب و مناسب در آن‌هاست. این عوامل عبارتند از: آب، فاضلاب، زباله، بهسازی اماکن و مبارزه با حشرات و جوندگان، هوا و تهویه، شرایط آب و هوایی و بهداشت محیط کار و فعّالیت‌های صنعتی و بهداشت مواد غذایی و حرفه‌ای که هرکدام از این عوامل ممکن است تحت شرایطی منجر به خرابی و یا فساد کالاهای موجود در انبارها و یا کاهش کیفیت آن‌ها و ایجاد ضایعات و خسارات مالی و گاهی نیز منجر به تلفات جانی شوند و یا ممکن است باعث شوند مدت زمان و عمر مفید یک کالا در انبار کاهش یابد.

با توجه به این اهداف، در این مقاله ضمن تأکید بــــر
اهمیت بهداشت محیط به عنوان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در حفظ کیفیت و سلامت اقلام موجود در انبارها ، مطالبی شامل نحوة انتخاب محل احداث انبارها ، مجموعه‌ای از نکات فنی و بهداشتی که رعایت آن‌ها هنگام احداث انبارها ضروری است، تهیه آب سالم و دفع مواد زائد در انبارها ، نور ، تهویه، روش‌های مبارزه با حشرات ، جوندگان و پرندگان به اجمال ارائه گردیده است.

بهداشت محیط در انبارها
مقدمه
عدم آشنایی و توجه به اصول بهداشتی و فنون انبارداری که اصول بهداشت محیط هم بخشی از آن است ، باعث شده سالانه حجم زیادی از کالاهای انبار شده فاسد و غیر قابل استفاده ‌شوند که ارزش ریالی آن‌ها بسیار زیاد است. هدف از نگارش مطالبی در خصوص بهداشت محیط انبارها تنظیم و گردآوری مجموعه‌ای از نکات بهداشت محیطی و فنی از مرحله انتخاب محل انبار جهت احداث تا مرحله طراحی و اجرا و بهره‌برداری از آن می‌باشد. تا بدینوسیله مسئولین بهداشت در تمام یگان‌ها و مراکز ستادی و همچنین مسئولین تدارکات و انبارها ضمن آشنایی با آن‌ها در استفاده مناسب و بهره‌برداری بهینه از مجموعه امکاناتی که در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد، با آگاهی بیشتری انجام وظیفه نمایند.
اصول بهداشت محیط دارای مجموعه‌ای از نکات بهداشتی و فنی مهندسی و چهار چوبی است که در تمام شرایط و برای تمام اماکن، با کمی تغییرات متناسب با شرایط، قابل کاربرد و استفاده می‌باشد. به همین دلیل در منابع موجود مطالبی با این سرفصل به ندرت دیده می‌شود، ولی جهت استفاده بهتر و دسترسی آسان مخاطبین سعی شد مطالب بهداشت محیطی که رعایت آن‌ها در انبارها لازم است در این مقاله ارائه شود: از جمله موضوعات حائز اهمیت که در ادامه آمده است شامل نحوة انتخاب محل احداث انبارها، مجموعه‌ای از نکات فنی و بهداشتی که رعایت آن‌ها هنگام احداث انبارها ضروری است، تهیه آب سالم و دفع مواد زائد در انبارها، نور ، تهویه، ‌روش‌های مبارزه با حشرات و جوندگان و پرندگان و ... می‌باشد.

نکات فنی و بهداشتی که رعایت آن‌ها در انتخاب محل انبارها ضروری است
جهت طراحی و احداث یک انبار لازم است ابتدا محل مناسبی برای این منظور انتخاب شود و برای این که انتخاب درست انجام شود، توجه به نکات فنی و بهداشتی و عوامل محیطی و منطقه‌ای ذیل از اهمیت بالایی برخوردار است:

• 1. نزدیک بودن انبار به مراکز صنعتی، تجاری، جاده‌های اصلی و در دسترس، مناطق مسکونی و شهرها و دسترسی به انبار و فاصله مبدأ و مقصد کالاها باید مورد توجه باشد و از طرف دیگر انبار باید فاصله کافی از بعضی مراکز مثل پمپ بنزین، جایگاه دفن زباله و اماکن مسکونی، صنایع و کارخانجات شیمیایی، کارخانجات سیمان و ... داشته باشد.
• 2. امکان تردد وسایل نقلیه سنگین بدون ایجاد مزاحمت برای سایر بخش‌ها در محل وجود داشته باشد.
• 3. بررسی همه جانبه وضعیت منطقه از دیـــــــدگاه
بهداشتی و مهندسی بهداشت و ارزیابی اثرات احداث پروژه بر محل انتخاب شده و اثرات محل انتخاب شده بر پروژه در صورت نیاز به احداث تعداد زیادی انبارهای بزرگ در یک منطقه.
• 4. بررسی گلباد منطقه و تغییرات دما و سرعت و جهت باد و میزان ریزش‌های جوی در فصول مختلف سال در محل مورد نظر.
• 5. دسترسی به آب کافی و سالم و امکان دفع بهداشتی فاضلاب و زباله تولید شده در محل.
• 6. امکان ایجاد فضای سبز کافی در محل.
• 7. در صورت نیاز به احداث مجموعه‌ای از انبارهای بزرگ، محل مناسبی برای سرو غذای پرسنل منظور شود.
• 8. تأمین سیستم حرارتی، برودتی، تهویه، انرژی الکتریکی مورد نیاز تأسیسات آب و برق و دسترسی به خدمات شهری مورد نیاز حتی‌الامکان آسان و امکان‌پذیر باشد.
• 9. سطح کافی برای احداث انبارها و جاده‌های دسترسی و پارکینگ‌ها و فضای سبز وجود داشته باشد.
• 10. فاز مطالعات اولیه به خوبی انجام شده باشد و برآورد دقیقی از وسعت و ظرفیت لازم، هزینه‌ها و امکانات و تجهیزات لازم با توجه به نوع کالا و نیاز انجام گرفته باشد.
• 11. انواع انبارهای مورد نیاز با توجه به نوع اقلام که قرار است انبار شوند پیش‌بینی شود.
• 12. محل انتخاب شده از نظر امنیتی و حفاظتی به خصوص انبارهای مراکز نظامی تأیید شده باشد.
• 13. بررسی وضعیت منطقه از جهت اکولوژی و تأیید متخصصین ذیربط از جهت احداث انبار در یک محل ضروری است به عنوان مثال در صورت عدم مطالعه دقیق روی وضعیت یک منطقه و محل انتخاب شده ممکن است یک مجموعه انبار بزرگ بر روی منطقه‌ای احداث شود که لانه اصلی موش‌های صحرایی باشد که در آینده مشکلات زیادی را ایجاد خواهند کرد.
• 14. مبدأ و مقصد کالا از قبل معین باشد تا مسافت حمل و نقل و هزینه‌های مربوطه با مکان یابی درست کاهش یابد.
• 15. محل انتخابی از زمین‌های اطراف مرتفع‌تر باشد تا از نفوذ آب و رطوبت اطراف حفظ شود و از طرفی به راحتی قابل آماده‌سازی بوده و در مسیر سیلاب‌ها و طوفآن‌های شدید نباشد و در این خصوص زمین‌های مسطح نسبت به زمین‌های گود و پست و شیب‌دار ارجح هستند (1).
• 16. پایه دیوارهای انبار در کنار درختان تنومند و بزرگ نباشد تا از اثر ریشة درختان در امان باشند.
• 17. ساختمان انبار از تیرهای برق و شاخ و برگ درختان فاصله کافی داشته باشد.
نکات فنی بهداشتی که رعایت آن‌ها هنگام احداث انبار ضروری است:
• 1. شیب‌بندی اطراف انبار به گونه‌ای باشد که آبهای اطراف و ریزش‌های جوی به داخل انبار راه نداشته باشند.
• 2. وجود شیب کافی و کفپوش مناسب انبارها برای جمع‌آوری آسان و سریع فاضلاب‌های حاصل از شستشوی احتمالی ضروری است.
• 3. رنگ دیوارها بهتر است روشن انتخاب شود.
• 4. در و پنجره انبار از حفاظت کافی و ایمنی لازم برای جلوگیری از ورود احتمالی سارقین و حشرات و جوندگـــان
برخوردار باشد.
• 5. انبارهای مواد غذایی و کالا و تجهیزات به گونـــه‌ای طراحی شوند که حتی‌الامکان نفوذ گرد و غبار به داخل آن‌ها میسّر نباشد.
• 6. تعداد کافی روشویی، حمام و توالت (به ازای هر 25 نفر یک چشمه توالت و حمام و روشوئی لازم است) و محل مناسب برای رختکن پرسنل ساخته شود؛ تعداد هر کدام از سرویس‌های بهداشتی فوق باید متناسب با تعداد افراد استفاده کننده و نوع فعّالیت انبار باشد.
• 7. سیستم مناسب برای دفع مواد زائد (فاضلاب و زباله) پیش‌بینی شود.
• 8. هیچ گونه شکاف، درز و منافذی که شرایط را برای نفوذ حشرات و جوندگان داخل انبار فراهم آورد، وجود نداشته باشد و نکات مذکور در بخش مبارزه با حشرات و جوندگان رعایت شده باشد.
• 9. در مناطقی که سطح آبهای زیرزمینی بالاست، کف سازی مناسب برای عایق بندی انبار در مقابل رطوبت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
• 10. سقف انبارهای سرپوشیده باید فاقد روزنه و عایق باشد تا دمای داخل انبار در شرایط آب و هوایی مختلف حفظ شود و نباید در سقف پنجره‌ای وجود داشته باشد.
• 11. بسته به این که انبار مورد نظر برای نگهداری چه حجم کالا و چه نوع کالایی و با چه تعداد پرسنل و در چه شرایط آب و هوایی آماده کار خواهد شد، بخش‌های مختلف و متنوعی را ممکن است برای آن طراحی نمایند که متناسب با نیاز و اهداف آن انبارها می‌باشد.
این قسمت‌ها شامل سرویس‌های بهداشتی، رختکـــن
پرسنل، مرکز خدمات آتش‌نشانی و اطفای حریــــــــق، تأسیسات آب و برق و فاضلاب، بخش‌های اداری، آبدارخانه، محل‌های ذخیره کالا، نوع ساختمان، شکل و تعداد انبار و تعداد درب‌های ورودی و خروجی، سکوهای تخلیه و بارگیری، تعمیرگاه، پارکینگ، جاده‌های داخل مجموعه انبارها و میزان فضای سبز، رستوران و نمازخانـه و ... می‌باشد(1).
• 12. در صورت وجود جاده خاکی در اطراف انبارها باید با پخش آب و با مواد نفتی از ایجاد گرد و غبار در اطراف انبار ممانعت شود.
• 13. بهتر است درزهای دیوار انبار با بندکشی به طور کامل پر شود تا محل پناه گرفتن حشرات و جانوران موذی نشود.
دفع مواد زائد در انبارها (فاضلاب و زباله)
در مواردی که داخل انبارها با مصرف آب مواجه هستیم، خواه ناخواه فاضلاب نیز تولید می‌شود که لازم است برای دفع بهداشتی و سریع و به موقع آن‌ها اقدام لازم انجام شود و از روش مناسبی اعم از چاه جاذب ، سپتیک تانک و در مواقعی که فاضلاب تولیدی زیاد است، از تصفیه خانه‌های فاضلاب استفاده شود.
زباله‌دان به تعداد و حجم و اندازه کافی، درپوش‌دار، زنگ نزن و قابل شستشو برای داخل انبار و محوطه اطراف انبار در دسترس باشد.
باید جمع‌آوری زباله‌ها از زباله‌دان‌ها روزانه و بر اساس یک برنامه مشخص که توسط مسئول بهداشت ارائه می‌شود، ‌انجام گیرد.
از انباشتن زباله‌ها و مواد زائد و مواد غذایی فاسد شده و نان خشک و یا وسایل اسقاطی داخل انبار و یا حتی در محوطه بیرونی انبار ممانعت شود و محوطه داخل و اطراف انبار باید همیشه تمیز و مرتب باشد و هر چه این مسئله بیشتر مورد توجه قرار گیرد، شرایط و احتمال بروز حادثـه و
حضور حشرات و جوندگان از بین می‌رود.
محوطه اطراف انبار از بهسازی لازم برخوردار بوده و با احداث فضای سبز و جاده آسفالت و محوطه‌سازی و زیبا سازی لازم، نظافت و بهداشت به خوبی رعایت گردد.

آب در انبارها
متناسب با نوع مصرف آب در انبارها، باید آب به مقدار کافی و با کیفیت مناسب و سالم و مورد تأیید مسئول بهداشت تهیه شود. مصارف آب در انبارها عبارتند از:
• برای شرب پرسنل.
• شستشوی محوطه انبار.
• سرویس‌های بهداشتی و روشویی‌ها.
• اطفاء و حریق.
• فضای سبز محوطه انبار.
نور در انبارها
یکی از عوامل مهم در اماکن عمومی نور است که بر بهداشت جسم و روان انسان بسیار مؤثر است. نور آفتاب و روشنایی طبیعی اثر مستقیم بر سلامتی انسان دارد.
تأمین نور طبیعی کافی با استفاده از پنجره‌های مناسب برای انبارها ضروری است.
برای استفاده بهینه از نور طبیعی خورشید بهتر است پنجره‌ها در بالاترین قسمت دیوار انبارها نصب شود و باید به طور متوسط سطح پنجره‌ها 20% سطح کف انبار و یا در مناطق گرمسیر به ازای هر 30 متر مربع یک متر مربع باشد. سطح نورگیر در مناطق سردسیر حدود دو برابر مناطق گرمسیر؛ است البته اگر کاهش دما در زمستان مشکلی ایجاد نکند.
باید از تابش مستقیم نور خورشید به اقلام داخل انبار به خصوص اقلامی که کنار پنجره قرار می‌گیرد، ممانعت شود چون بعضی از اقلام مثل لاستیک‌ها، کاغذها و ... در اثر قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید شکننده شده و آسیب می‌بینند و از عمر مفید آن‌ها کاسته می‌شود (2).
نظافت مرتب شیشه‌ها و پنجره‌های انبار، عامل مؤثری در تأمین نور طبیعی کافی داخل انبارهاست.
تأمین نور مورد نیاز (150 لوکس) در انبارها ضروری است.
تهویه
تهویه، تهیه هوای تازه با درجه حرارت مناسب جهت حذف بو و آلودگی‌های هوا بدون ایجاد کوران می‌باشد. در نتیجه استفاده از انبارهای سربسته که فعّالیت‌ها و واکنش‌های شیمیایی زیادی در آن انجام می‌گیرد، دمای هوا بالا می‌رود و آلودگی هوا ناشی از حضور میکروب‌ها، ذرات گرد و غبار و گازهای آلاینده در هوای انبار افزوده می‌شود. از طرفی میکروب‌ها عوامل بیولوژیکی زنده و فعّال هستند که در آب و خاک و هوا حضور دارند و می‌توانند باعث آلودگی و تجزیه محصولات و کالاهای موجود در انبار شوند و بعضاً خصوصیاتی از قبیل بو، مزه و طعم آن‌ها را نیز تغییر دهند، در نتیجه انجام تهویه در انبارها ضروری است.
طراحی و اجرای سیستم‌های تهویه کافی، متناسب با نوع انبار و اقلام موجود در آن، بویژه برای انبارهای نگهداری دارو، مواد شیمیایی و اقلام بهداشتی و مواد غذایی ضروری است. در طی مدت نگهداری کالاها در انبار باید کیفیت آن‌ها حفظ شود و فرایندهای تجزیه کاهش یافته و یا حتی متوقف شود. تجزیه مواد در طی مدت ذخیره سازی بستگی به دما، رطوبت و اکسیژن موجود دارد. تغییرات این عوامل به صورت مستقیم تأثیر زیادی روی میزان فعّالیت و افزایش حشرات و میکروارگانیزم‌ها و حضور غیر منتظره آن‌ها در انبار و در نتیجه تأثیر زیادی روی تجزیه مواد دارند (4، 3).
با افزایش دما، رطوبت کاهش می‌یابد و این مسئله بر نگهداری خوب کالاها تأثیر گذار است. به همین دلیل باید تهویه به گونه‌ای انجام شود که دما و رطوبت انبار در حد استاندارد لازم و متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه باشد و باید ساختمان انبارها در موارد لازم نسبت به نفوذ رطوبت و گرما عایق باشند. با یک رطوبت نسبی هوا کمتر از 70-65 درصد بسیاری از فرایندهای تجزیه، اگر کاملاً متوقف نشوند، تا حد زیادی کاهش می‌یابند. به عنوان مثال رطوبت توصیه شده برای نگهداری بعضی از اقلام برای مدت طولانی در انبارها در یک منطقه گرمسیر عبارت است از: (3)
• 1. برنج 13%
• 2. شلتوک برنج 14%
• 3. ذرت 13%
• 4. خوشه ذرت 5/12%
• 5. ارزن 16%
• 6. گندم 13%
• 7. کاکائو 7%
• 8. قهوه 14%
• 9. لوبیا و باقلا 15%
• 10. بادام زمینی 17%
در صورت نیاز به تهویه می‌توان علاوه بر سیستم‌های تهویه نصب شده در انبارها ، با نصب توری روی پنجره‌های باز شونده که در فاصله 15 سانتیمتری زیر سقف قرار دارند، از آن‌ها به عنوان ساده‌ترین روش تهویه طبیعی استفاده نمود. باید توجه داشت که خروجی‌ها و مسیرهای تهویه باید به گونه‌ای طراحی شود که هنگام استفاده از روش تدخینی برای سمپاشی کل فضای انبار، گازهای سمی راه خروج نداشته باشند و به راحتی خروجی‌ها مسدود شوند.
با وجود تهویه کافی در انبار، از تجمع گرد و غبار داخل انبار ممانعت می‌‌شود و در نتیجه نظافت انبار راحت‌تر انجام پذیر است (2).
برای انبارهای معمولی درجه حرارت در محدوده 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 40% مناسب است البته بسته به نوع محصولات و کالاهایی که انبار شده‌اند ، ممکن است این اعداد متفاوت باشند (2، 6).
روش‌های مناسب و کاربردی مبارزه با جوندگان در انبارها
در مراکز بزرگ انبارداری و انبارهای عمومی به خصوص بنادر و اسکله‌ها جمعیت موش‌ها گاهی به حدی می رسد که می‌توانند علاوه بر خسارات بهداشتی و فراهم کردن شرایط برای انتقال انواع بیماری‌ها، به خصوص بیماری‌ خطرناکی مثل طاعون که جوندگان به عنوان مخزن و میزبان واسط برای انتقال این بیماری عمل می‌کنند، خسارات زیادی نیز به محصولات انبار شده وارد می‌کنند که به سه دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
• 1. خوردن غذاها.
• 2. آلوده کردن محصولات انباری با مو و ادرار و مدفوع خود.
• 3. پاره و سوراخ کردن کیسه و بسته‌بندی غلات و سایر دانه‌های غذایی.
با توجه به خسارات فوق، حفاظت انبارها از نفوذ موش‌ها از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. وجود سوراخ‌ها و لانه‌ها و گذرگاهها و ردپا و رد دم موش‌ها و وجود خسارت‌های مذکور و فضلة موش‌ نشان‌دهندة حضور آن‌ها در یک انبار است. باید با تمام امکانات و اقدامات لازم سعی شود با انجام مجموعة اقدامات پیشگیری لازم، از ورود موش‌ها به داخل انبارها جلوگیری شود ولی در صورت نفوذ به داخل انبارها، اجرای مبارزه جدی ضروری است.

برای مقابله و مبارزه با موش ها انجام اقدامات کاربردی ذیل متناسب با شرایط انبار بسیار مؤثر می‌باشد:
• 1. انبارها باید در مقابل ورود موش‌ها از حفاظت کافی برخوردار باشند به گونه‌ای که موش‌ها راه نفوذ به داخل انبار را نداشته باشند. برای این منظور باید دیوارها و کف انبار از بتون و غیر قابل نفوذ بوده و در و پنجره‌ها هم فلزی و غیر قابل نفوذ باشند. ضمناً لوله‌هایی که به داخل ساختمان راه دارند با صفحات مخروطی پوشیده شوند.
• 2. مسئولین انبارها باید آموزش‌های لازم در خصوص آشنایی با نحوه زندگی موش‌ها را بگذرانند و روش‌های مبارزه با آن‌ها را به خوبی بشناسند و محصولات وارده به انبار را از جهت پاک بودن از حضور جوندگان کنترل نمایند و در صورت اثبات حضور آلودگی سریعاً نسبت به رفع آن اقدام نمایند.
• 3. دستورالعمل‌های جامعی را که توسط سازمان‌های ذیربط برای مبارزه با موش‌ها تنظیم شده‌اند، مطالعه نموده و اجرا نمایند؛ به خصوص رعایت نظافت و پاکسازی، حذف گرد و غبار، انجام اقدامات بهسازی در موارد لازم، جلوگیری از ریخت و پاش در انبار، دفع به موقع زباله‌ها و حفظ فاصله کالاهای چیده شده از همدیگر و از دیوار انبار ضروری است.
• 4. استفاده از تله برای مبارزه با موش‌ها در مواردی که آلودگی خیلی کم است. این تله‌ها بیشتر نقش مؤثری در کاهش جمعیت موش‌ها دارند و کاربرد آن‌ها تحت تأثیر نوع موش‌ها، فصل مبارزه و شرایط محیطی و نوع طعمه می‌باشد.
• 5. استفاده از گاز متیل بروماید و یا قرص فستوکسین در مواقعی که میزان آلودگی زیاد است. البته این کار باید توسط متخصصین انجام شود.
• 6. طعمه گذاری با کمک سمومی مثل: فسفردوزنگ و ...
• 7. انجام اقدامات بهسازی شامل تخریب لانه‌های موش‌ها و پر کردن سوراخ‌ها با استفاده از سیمان و خرده شیشه.
• 8. طعمه گذاری می‌بایست ابتدا با طعمه سالم و بعد از چند روز با استفاده از طعمه سمی انجام شود که در این صورت اثر خوبی داشته و می‌توان موش‌ها را نابود کرد.
• 9. استفاده از شکارچیان طبیعی در محوطه بیرون انبـار
که همان روش بیولوژیکی است.
• 10. استفاده از طعمه سمی در زمانی که موش‌ها بیشترین تغذیه را دارند، مثل غروب آفتاب و سپیده دم قبل از طلوع آفتاب.
• 11. استفاده از پودرهای سمی در مسیر تردد موش‌ها، چون موش‌ها عادت به لیسیدن پاهای خود دارند.
• 12. از جمله بهترین شرایط رشد، تولیدمثل و تکثیر موش‌ها، محل‌های انباشتن زباله‌ها و کود حیوانات و فاضلاب‌هاست؛ در نتیجه در محوطه اطراف انبارها نباید چنین شرایطی برای بقا و زندگی موش‌ها فراهم شود. یکی از بهترین روش‌های مبارزه عدم فراهم نمودن شرایط مطلوب برای زیست موش‌ها و محروم کردن آن‌ها از دسترسی به غذا و آب است.
• 13. راه‌های نفوذ موش‌ها، درب‌ها ، پنجره‌ها، هواکش‌ها، کانال‌های تأسیساتی آب و برق و فاضلاب و تلفن شکاف‌های باقی مانده از بنایی است که باید با اتخاذ تدابیر لازم مسدود شود.
• 14. جلوگیری از انبار کردن بعضی از وسائل در اطراف انبارها مثل وسائل اسقاطی و ... .
• 15. مواد غذایی و محصولاتی که در انبار قرار می‌گیرند ، بر روی سکویی چیده شوند که 40-30 سانتیمتر از کف زمین انبار فاصله داشته باشد.
• 16. منابع آب در انبارها نباید در دسترس موش‌ها بوده و شیرها نباید نشت نمایند. فاضلاب‌روها و سرویس‌های بهداشتی انبار، هنگام شب کاملاً پوشیده و خشک باشند.

• 17. مواد غذایی در انبارها باید در ظروف در بسته و با بسته‌بندی مناسب و در موارد لازم در ظروف فلزی نگهداری
شوند.
• 18. با استفاده از دستگاه‌هایی که صدای با فرکانس بسیار بالا ایجاد می‌کند، می‌توان باعث فرار موش‌ها شد. البته معمولاً اثرات این روش کوتاه مدت است و کم کم موش‌ها عادت می‌کنند.
در حقیقت حفاظت و اقدامات پیشگیری اقتصادی‌ترین روش مبارزه و جلوگیری از نفوذ موش به انبارها است. انجام اقدامات بهسازی مثل گرفتن شکاف درزهای زیر در و پنجره‌ها و یا شیشه‌های شکسته، سوراخ اطراف لوله‌ها، کابل‌ها، فاضلاب‌روها، اطراف شیروانی‌ها، ضد موش‌ کردن ساختمان انبار و طناب‌های کشتی‌ها بسیار مؤثر می‌باشد. از طرفی استفاده از حفاظ‌های فیزیکی مناسب که موش‌ها را از رسیدن به غذا ، آب و پناهگاه در ساختمآن‌ها و انبارها باز می‌دارد، از بهترین روش‌هاست و برای این منظور دفع به موقع زباله‌ها و انجام اقدامات مربوط به بهسازی محیط بسیار مؤثر می‌باشد (5).
انبارها و مبارزه با حشرات و پرندگان
میکروارگانیزم‌ها، حشرات ، جوندگان و پرندگان از جمله دشمنان اصلی مواد غذایی و حبوبات ذخیره شده در انبارها هستند. باید نسبت به حضور هر کدام از آن‌ها در انبارها به ویژه انبارهای مواد غذایی حساس بود تا بتوان به موقع نسبت به رفع آلودگی به وجود آمده اقدام نمود. با توجه به این که یکی از علائم آلودگی مواد غذایی انباری به ویژه حبوبات حضور حشرات در این انبارهاست، توجه به این مسئله از اهمیت بالایی برخوردار است و لازم است کلیه کالاهایی که قرار است جدید وارد انبار شود، از عدم آلودگی آن‌ها اطمینان حاصل شود تا منجر به آلودگی سایر اقلام انبار نشود. حشرات در دمای 35-15 درجه و با حضور اکسیژن می‌توانند زنده مانده و فعّالیت کنند و زمانی که رطوبت هوا خیلی کاهش یابد و یا اکسیژن موجود در هوا کم شود، به سرعت از بین می‌روند چون آن‌ها هم برای ادامه حیات خود نیازمند اکسیژن و محیط مرطوب هستند در نتیجه یکی از راههای مبارزه با آن‌ها جلوگیری از به وجود آمدن شرایط مناسب برای حیات آن‌ها می‌باشد (3).
باید با نصب توری و حفاظت فیزیکی مناسب از ورود حشرات و پرندگان به داخل انبارها جلوگیری شود. پرندگان با پرواز خود ایجاد گرد و غبار آلوده کرده و با فضله خود می‌توانند منجر به آلودگی سطوح کالاها شوند و در صورتی که انبار مواد غذایی باشد با سوراخ کردن بسته‌های مواد غذایی و حبوبات منجر به وارد شدن خسارت به کالاها شوند (5).
نکات بهداشتی در بهره‌برداری از انبار
• 1. همیشه خروجی کالا از انبار باید اقلامی باشند که زودتر به انبار وارد شده‌اند.
• 2. جهت کاهش گرد و غبار در انبار می‌توان در صورت قابل شستشو بودن کف انبار در صورتی که رطوبت به کالا‌ها و محصولات انبار شده آسیبی نمی‌رساند هر چند وقت یکبار، کف انبار را شستشو نمود. البته نظافت خشک با جاروبرقی صنعتی ترجیح داده می‌شود.
• 3. عملیات نظافت داخل انبار و جمع‌آوری و دفع زباله، در حد نیاز و حتی‌الامکان روزانه انجام شود که این امر سبب می‌شود تا افراد شاغل در انبار به حفظ نظم و انضباط و بهداشت در انبار تشویق شوند و با استقرار سطل‌های زباله کافی و مناسب می‌توان بیشتر و بهتر به این هــــدف رسید.
• 4. استعمال دخانیات در انبارها ممنوع است.
•5. حیوانات خانگی از انبارهای مواد غذایی دور نگهداشته شوند و انبارها در دسترس آن‌ها نباشد.
• 6. البسه کار و تجهیزات ایمنی فردی متناسب با نوع انبار و کالاهای انبار شده برای پرسنل تهیه شود.
• 7. تعداد کافی سرویس‌های بهداشتی شامل روشویی، حمام و توالت پیش‌بینی شده باشد.
• 8. معاینات پزشکی کارکنان طبق دستورالعمل‌های موجود انجام شود.
• 9. حتی‌الامکان اقلام چیده شده در یک انبار اقلامـــی همگن، سازگار و از یک نوع باشند تا دستورالعمل‌های نگهداری آن‌ها در عمل اجرا شود و اقلام از اثرات احتمالی یکدیگر مصون باشند.
• 10. در انبار، فضا و محل کافی و مناسب برای چیدن و استقرار اقلام وارده به انبار موجود باشد و در تمام شرایط دستورالعمل‌های بهداشتی نگهداری کالا و نکات ایمنی رعایت شود.
• 11. علائم و تابلوهای راهنما و هشدار دهنده بهداشتی و نکات ایمنی در محل‌های مناسب نصب شوند.
• 12. آموزش مرتب افراد شاغل در انبار با توجه به مسئولیت و وظیفه آن‌ها ضروری است، به خصوص آموزش نحوة استفاده از امکانات اطفاء حریق که بهره‌برداری از آن‌ها در هنگام بروز حادثه نیازمند توجه و حمایت و مشارکت پرسنل انبار است و همچنین آموزش روش‌های مبارزه با حشرات و جوندگان و پرندگان.
• 13. مجموعه اقدامات بهداشتی که در انبارها انجــــام
می‌شود، باید به گونه‌ای باشد که احتمال بروز حادثه و به دنبال آن پیامدهای حادثه احتمالی را به حداقل ممکن برساند. به حداقل رساندن خطر، بستگی به فعّالیت‌هایی دارد که در انبارها توسط پرسنل با کمک تجهیزات مناسب و سالم و استاندارد انجام می‌شود.
• 14. پرسنل یک انبار باید با خطرهایی که در انبار آن‌ها را تهدید می‌کند آشنا باشند و همواره به کوچکترین تهدید و خطر به عنوان بزرگترین خطر توجه کنند.
• 15. پرسنل هر کدام در حد وظیفه خود در امور انبار دخالت نمایند و همواره از تجهیزات حفاظتی و ایمنی لازم به نحو صحیح استفاده نمایند.
• 16. وجود محیطی سالم و مناسب برای نگهداری اقلام انبار شده از مهمترین و اولین شرایط سالم ماندن یک کـالا
است.
• 17. وجود جعبه کمک‌های اولیه در محل انبار ضروری است.
• 18. انجام کلیه اقداماتی که جهت حفظ اقلام و تجهیزات و وسایل انبار شده ضروری است، توسط مسئولین می‌بایست با دقت و ابتکار و خلاقیت هر چه بیشتر مورد توجه قرار گیرد و در این رابطه طبق ماده 14 و 45 و 54و 113و 116و 114 آئین‌نامة انضباطی نیروهای مسلح مسئولین باید پاسخگو باشند (1، 2، 5، 6، 7).
تجهیزات مورد نیاز انبارها
بهتر است انبارهای بزرگ دارای دماسنج و رطوبت سنج مناسبی باشند تا حداکثر و حداقل تغییرات دما و رطوبت هوا را ثبت نموده و نشان دهند چون آن‌ها از جمله عوامل خارجی اثرگذار بر روی کیفیت محصولات انبار شده می‌باشند و می‌توانند فرایند‌ها و واکنش‌های شیمیایی را در داخل و سطوح کالاها تحت تأثیر قرار داده و منجر به بروز تغییراتی مثل تغییر رنگ و ظاهر بعضی از کالاها شوند و به دنبال آن فرسودگی و خورندگی و فساد زود هنگام آن کالا را در پی داشته باشند.
تجهیزات اطفاء حریق متناسب با نوع کالای انبار شده در دسترس باشد مثلاً شیرهای آتش‌نشانی و یا کپسول‌های مخصوص اطفاء حریق به تعداد کافی و مطابق نظر متخصصین بهداشت حرفه‌ای در انبار برای اطفاء حریق‌های احتمالی ضروری است.
وجود سیستم اعلان حریق متناسب در انبارها نیز ضروری است.
وسایل توزین مناسب در محل انبار در صورت نیـــــاز
ضروری است.
نتیجه‌گیری
توجه به عوامل بهداشت محیطی در انبارها که به عنوان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در حفظ کیفیت و سلامت اقلام موجود در انبارها می‌باشد، جهت استفاده بهینه از امکانات انبارها از اهمیت بالایی برخوردار است. با رعایت نکات مذکور در این مقاله، شرایط برای استفاده بهتر از انبارها به منظور حفظ و نگهداری کالاهای مورد نیاز در شرایطی مناسب و برای مدت زمان لازم فراهم می‌شود تا در زمآن‌های مورد نظر اقلام مورد نیاز، موجود و در دسترس باشد و سریع، به موقع و سالم در اختیار مصرف کننده نیازمند قرار گیرد. نقش انبارها در ذخیره مواد غذایی برای استفاده در حوادث غیر مترقبه بسیار مهم و حائز اهمیت است و سبب می‌شود تا اقلام موجود در انبار از اثر هر کدام از عوامل محیطی که ممکن است تحت شرایطی منجر به خرابی و یا فساد کالاهای موجود در انبارها و یا منجر به کاهش کیفیت آن‌ها و ایجاد ضایعات و خسارات مالی و گاهی تلفات جانی شوند و یا عمر مفید اقلام انبار شده را کاهش دهند، ممانعت نماید.
در حالی که به خصوص برای نیروهای نظامی نگهداری سالم و با کیفیت بالای لوازم، تجهیزات، اقلام و داروها و مواد غذایی، برای مدت طولانی و ذخیره جهت استفاده در شرایط اضطراری به منظور دسترسی سریع به آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
توجه مسئولین محترم و به خصوص مسئولین محترم تدارکات و پشتیبانی و انبارها به فراگیری آموزش‌های لازم از طریق ممکن نقش مؤثری در استفاده بهینه از انبار و نگهداری و استفاده مطلوب و به موقع از اقلام موجود در انبارها خواهد داشت تا اقلام انبار شده در هنگام مصرف از کیفیت و سلامت لازم برخوردار باشند.
مهندس حسین معصوم بیگی *
کارشناس ارشد بهداشت محیط ، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌ا...(عج)

ابراهیم ندرلو شنبه 3 آذر‌ماه سال 1386 ساعت 06:57 ب.ظ

0 نظر

آیین نامه بهداشت محیط

(24/4/1371 هیأت وزیران )
ماده 2 - هر اقدامی که تهدیدی برای بهداشت عمومی شناخته شود ، ممنوع می باشند . وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی موظف است پس از تشخیص هر مورد از مواردی که در حیطه وظایف وزارت می باشد ، راساَ اقدام قانونی معمول و در سایر موارد موضوع را به مراجع ذی ربط جهت انجام اقدامهای قانونی فوری اعلام نماید متخلفان از مقررات بهداشت عمومی تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت .
ماده 3-آلوده کردن آب آشامیدنی عمومی ممنوع است و با متخلفان مطابق مقررات رفتار خواهد شد . وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی به منظور حفظ سلامت و بهداشت مردم مکلف است کیفیت آب آشامیدنی عمومی از نقطه آبگیری تا مصرف را از نظر بهداشتی تحت نظارت مستمر قرار دهد .
تبصره 2 – سازمانها و مؤسسه های دولتی و خصوصی تأمین کننده آب آشامیدنی عمومی موظف به رعایت همه ضوابط و معیارهای بهداشتی اعلام شده توسط وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی بوده ، باید همه اطلاعات لازم برای بررسی مورد یا موارد و تسهیلات بازدید از تأسیسات را در اختیار وزارت قرار دهند .
تبصره 3- وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی به منظور کنترل آب آشامیدنی عمومی در مراحل مختلف توزیع ، آزمایشگاهها مراکز بهداشت استان و شهرستان و مراکز بهداشتی – درمانی را برای ارائه خدمات در این زمینه تجهیز می نماید .
ماده 4 – به منظور جلو گیری از روند رو به رشد آلودگی منابع آبهای سطحی و زیر زمینی – اعم از چاهها ، رودخا نه ها ، قناتها ، چشمه ها و آب مصرفی شهر و روستا – کمیته ای با نام ( کمیته حفاظت از منابع آب آشامیدنی ) زیر نظر استاندار با عضویت مدیران و رؤسای اداره کل بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، سازمان حفاظت محیط زیست ، سازمان آب منطقه ای استان ، جهاد سازندگی استان ، برنامه و بودجه استان و شرکت آب و فاضلاب استان می شود تا موارد زیر را بررسی و اقدام نماید .
1- اتخاذ تصمیم راجع به خارج نمودن بعضی از منابع تامین آب آشامیدنی از سرویس که بر اساس گزارش اداره کل بهداشت محیط آلوده شده اند اعم از چاه ها ، چشمه ها و قناتها .
2- اتخاذ تدابیر لازم جهت حفاظت از منابع آب آشامیدنی موجود بر اساس دستورالعملهایی که توسط دستگاههای ذی ربط پیشنهاد می شود و به تصویت کمیته می رسد .
3- اتخاذ تدابیر لازم به منظور حفظ حریم مناظقی که در آینده برای تامین آب شهر ها از طریق دستگاهها ذی ربط پیشنهاد می شود .
4- اتخاذ تصمیم در رابطه با بحرانهای ناشی از آلودگی منابع آب چگونگی مقابل با آنها .
تبصره - در ابتدا ، اداره کل بهداشت محیط موظف است نواقصی را که موجب آلودگی منابع آب می گردد به دستگاه ذی ربط اعلام کند تا رأساَ نسبت به رفع آن اقدام نماید . در صورتی که امکانات دستگاهها برای رفع نواقص کفایت ننماید ، مراتب در کمیته یاد شده مطرح خواهد شد .

ابراهیم ندرلو شنبه 3 آذر‌ماه سال 1386 ساعت 06:52 ب.ظ

0 نظر

طرح واکنش اضطراری

سید شمس الدین علیزاده- مهدی احمدلو-سعید جلیل پور

چکیده
وضعیت اضطراری وضعیتی غیرقابل پیش بینی و برنامه ریزی نشده است که می تواند باعث مرگ ویاصدمات جدی به پرسنل ،مشتریان یاجامعه ، توقف کامل فرآیندها ، عملیاتها ، صدمات زیست محیطی وفیزیکی شود. وضعیت اضطراری میتواند طبیعی ویاساخته دست بشر باشد. واکنش نسبت به وضعیت اضطراری فعالیتهایی است که به منظور به حداقل رساندن آثار یک حادثه / بحران و به منظور نجات جان انسانها ، کاهش صدمات جسمی یا روحی و پیشگیری از آسیبهای آتی انجام می شوند. طرح واکنش اضطراری مجموعه اعمالی است که ایمنی کارفرما وکارکنان را درشرایط اضطراری تضمین می کند. بعبارت دیگراین طرح شامل: فرآیندآمادگی ،کاهش ریسک، واکنش وعادی سازی وضعیت اضطراری است. طرح واکنش اضطراری مهمترین جزء آمادگی درمقابل وضعیت اضطراری است. این طرح اعمالی را شرح می دهد که کارکنان را درشرایط اضطراری ایمن نگهدارد. عناصراصلی یک طرح واکنش اضطراری عبارتنداز:
• روشهای اجرایی جهت گزارش دهی شرایط اضطراری
• روشهای اجرایی جهت اطلاع دادن به کارکنان دروضعیت اضطراری (سیستمهای هشداردهنده)
• روشهای اجرایی مانور و تخلیه
• روشهای اجرایی شمارش افراد
• وظایف ومسئولیتهای افراد دراقدامات نجات وپزشکی
• شرح چگونگی آموزش پرسنل
دراین مقاله به نحوه ایجاد یک طرح واکنش اضطراری و واکنش به شرایط اضطراری پرداخته می شود.
لغات کلیدی: شرایط اضطراری ، طرح واکنش اضطراری ، ایمنی ، آمادگی

مقدمه
هرساله شرایط اضطراری باعث وارد آمدن خسارات زیادی به صنایع و مرگ افراد بسیاری می شود. شرایط اضطراری وضعیتی پیش بینی و طراحی نشده ای است که می تواند منجر به مرگ افراد یا آسیب جدی به کارکنان ، مشتریان یا جامعه و همچنین باعث توقف عملیات کاری و صدمه به محیط شود. این شرایط می تواند برای هر کسی ، در هر جایی ودرهر زمانی پیش آید و بایستی به منظور مقابله با این شرایط و تخلیه مکان های کاری در هنگام وقوع این شرایط آمادگی های لازم را کسب نمود. بهترین راه حفاظت از کارکنان و محیط های کاری انتظار داشتن وقایع غیرمنتظره وایجاد یک طرح واکنش اضطراری خوب می باشد. چون تعداد کمی ازافراد به هنگام وقوع بحران می توانند به خوبی و منطقی فکر کنند، بنابراین بسیار مهم است که جهت واکنش در برابر چنین شرایطی آمادگی های لازم ایجاد شود. شرایط اضطراری می تواند طبیعی ویا ساخته دست بشرباشد، از قبیل سیل، طوفان ، حریق ، آزاد شدن گازهای سمی ، ریخت و پاش مواد شیمیایی ، حوادث رادیولوژیکی و اغتشاشات مردمی .
فعالیتهایی که به منظور مقابله با یک حادثه یا بحران و به حداقل رساندن آثار آن و به منظور نجات جان انسان ها ، کاهش صدمات جسمی یا روحی و پیشگیری از آسیب های آتی انجام می شوند را واکنش به وضعیت اضطراری می نامند ومجموعه اعمالی که ایمنی کارفرما و کارکنان را در شرایط اضطراری تضمین می نماید طرح واکنش اضطراری نامیده می شود، بعبارت دیگر این طرح شامل فرایند آمادگی ، کاهش ریسک و عادی سازی وضعیت اضطراری است.

طرح واکنش اضطراری
به هنگام ایجاد طرح واکنش اضطراری باید از جنبه های مختلف ، شرایط اضطراری بالقوه ای که می توانند در محیط کار رخ دهند را در نظر گرفت و بررسی نمود. این طرح باید مرتبط با ریسک های موجود در محیط کار بوده و شامل اطلاعاتی در خصوص تمام منابع بالقوه شرایط اضطراری باشد. ایجاد طرح واکنش اضطراری به این معناست که ارزیابی خطرات به منظور تعیین اینکه چه خطرات فیزیکی یا شیمیایی می توانند درمحیط کارشرایط اضطراری را بوجود آورند، انجام شده است. حداقل عناصر طرح واکنش اضطراری باید شامل موارد ذیل باشد :
روش اجرایی جهت گزارش دهی حوادث و شرایط اضطراری
روش اجرایی مانور و تخلیه
روش های اجرایی جهت اطلاع دادن به کارکنان در وضعیت اضطراری ( سیستم های هشداردهنده )
روش اجرایی شمارش افراد
وظایف و مسئولیت های افراد در اقدامات نجات و پزشکی
روش اجرایی آموزش پرسنل
نقشه محیط کارو خروجی های ایمن
نام افراد ، محل کار ، شماره تلفن محل کار و منزل آنها
روش اجرایی برای افرادی که باید عملیات های بحرانی را متوقف کنند، تیم آتش نشانی وسایرافراد با وظایف خاص
تعیین مکانی به منظور تجمع و شمارش افراد پس از تخلیه آنها

نحوه اطلاع رسانی به پرسنل به هنگام وقوع شرایط اضطراری
طرح باید شامل روشی برای اطلاع رسانی به تمام پرسنل ازقبیل کارکنان ناتوان نیزباشد بطوریکه بتوانند کارهای مورد نیاز را انجام دهند ویا وضعیت اضطراری رااعلام کنند .صدای اعلام کننده( alarm ) می بایست طوری باشد که از صدای زمینه محیط قابل تشخیص باشد. در مکانهایی که ممکن است افرادی باشند که نتوانند آلارم صوتی را بشنوند می بایست از آلارمهای دیداری ، ارتعاشی یا حسی استفاده کرد. آلارم می بایست کاملا واضح بوده و مسئولیت افراد را در مورد تخلیه و یا ا نجام هرگونه عملی در شرایط اضطراری مشخص سازد. صدای آن و نحوه پخش شدن آن می بایست نشان دهنده وضعیت موجود در محل کار باشد. آلارم ها می بایست نیروهای کمکی خارج از سازمان ( پلیس ، آتش نشانی و ...) را مطلع سازند. در صورت استفاده از چند نوع آلارم می بایست معنا و مفهوم هر یک به طور کامل برای شنوندگان مشخص باشد .
آلارم ها و سیستم های هشدار دهنده می بایست طوری باشند که کارگران ناشنوا و یا کسانی که زبانی غیر از فارسی دارند را نیز مطلع سازد. آلارم ها و سیستم های هشدار دهنده می بایست به طور منظم چک شوند و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود .

تخلیه اضطراری
منظور از تخلیه در شرایط اضطراری تخلیه افراد و انتقال منابع ( تجهیزات ، اموال و ... ) به خارج از محل حادثه می باشد.
در دستورالعمل تخلیه اضطراری پس از بررسی و ارزیابیهای لازم موارد زیر باید لحاظ شده باشد:
دستورالعمل تخلیه اضطراری می بایست ساده بوده و تخلیه کامل افراد از محل حادثه را فراهم سازد .
نقشه مسیر خروج اضطراری می بایست کاملا مشخص و واضح بوده ، در دسترس و قابل استفاده باشد، بطوریکه در آن تمامی مسیرهای خروج اضطراری بوسیله تابلو یا رنگ هایی که در تمام ساعات شبانه روز قابل رؤیت باشد مشخص شود.

نحوه بستن اضطراری واحد قبل از تخلیه محل در آن مشخص باشد .
نحوه مطلع کردن کارکنان در آن ذکر شده باشد .
نحوه دسترسی به تیم امداد و جستجوی افراد این تیم در صورت عمل نکردن آلارم مشخص شده باشد.
روشنایی اضطراری( ترجیحاً از نوع محلی- Local ) جهت تأمین روشنایی کافی در هنگام تخلیه ( در زمان
قطع برق) ، برای راه پله ها و راهروها و تمامی مسیرهای خروج وجود داشته باشد .
طرح روش اجرایی کاربردی جهت حصول اطمینان از اینکه همه پرسنل از محل مسیرهای خروج اضطراری آگاهی دارند.
ارزیابی نحوه تخلیه افراد معلول از مسیرهای خروج اضطراری
توجه ویژه به اینکه کارکنان غیر فارسی زبان با علائم هشداردهنده و مسیرهای خروج اضطراری در محیط کارآشنایی دارند .
پیش بینی شرایط جوی و حصول اطمینان از اینکه افراد تخلیه شده در برابر شرایط جوی و ... محافظت می شوند .
در نظر گرفتن مسئول و یا مسئولینی برای حصول اطمینان از خروج کامل افراد و تجهیزات .
شناسایی افراد گم شده .
حصول اطمینان از خروج اطلاعات و سوابق مهم .
شناسایی تجهیزات و تاسیسات مهمی که می بایست از محل خارج شوند ( مثل کامپیوتر های مرکز )

اطفاء حریق
تخلیه نامناسب می تواند منجر به سردرگمی ، صدمه وآسیب به تجهیزات شود. در رابطه با تخلیه می بایست قبلاً به کارکنان آموزشهای ویژه ارائه گردد بطوریکه درهرشرایطی آمادگی تخلیه را داشته باشند. همچنین افرادی مشخص درمحل کار باید مسئول تصمیم گیری درباره تخلیه ویا قطع عملیاتهای
بحرانی باشند، تمامی کارکنان باید قبلاً با تمامی روش های اعلام تخلیه ( مسئولین و رسانه ها ) آشناباشندو تحت هر شرایطی ایمنی وبهداشت افراد درمحیط کارباید در اولویت قرارگیرد.
نقش یک هماهنگ کننده وراهنما به هنگام تخلیه در وضعیت اضطراری
درتهیه طرح واکنش اضطراری باید فردی به عنوان هماهنگ کننده ومسئول تخلیه انتخاب شود. مهم است که پرسنل اورا بشناسند وبدانند که چه کسی هنگام وضعیت اضطراری تصمیم گیری می کند. هماهنگ کننده باید در موارد زیر مسئولیت داشته باشد:
ارزیابی وضعیت جهت تعیین اینکه آیا وضعیت اضطراری موجود نیاز به انجام روشهای اجرایی وضعیت اضطراری دارد یاخیر؟
سرپرستی تخلیه پرسنل
سرپرستی سرویسهای اضطراری درخارج ازمحیط کارازقبیل آتش نشانی وکمکهای پزشکی
علاوه برهماهنگ کننده نیاز به یک راهنمای تخلیه نیز وجود داردتابه حرکت افراد ازمحیط خطرناک به محیط ایمن کمک نماید. معمولابه ازای هر 20 نفر کارگریک راهنما نیاز است . تعداد کافی راهنما باید درتمام طول
ساعات کاردرمحیط باشند. افرادیکه مسئول انجام روشهای اجرایی وضعیت اضطراری هستند باید باچیدمان محیط کار وتمام راههای فرارآشنا باشند.
مسیرها ودربهای خروج اضطراری
هنگام تهیه طرح واکنش اضطراری، مسیرها ودربهای خروج اضطراری بایدمشخص شده، اطمینان حاصل گرددکه شرایط زیر را دارا می باشند:

به وضوح مشخص شده اند
دارای عرض کافی جهت تخلیه کارکنان می باشند
بدون مانع می باشند
افرادرادرمعرض خطرات دیگری قرار نمی دهند
مسیرها ودربهای خروج اضطراری راباید روی نقشه ای مشخص کرده وآن رادرمعرض دید تمام پرسنل قرار داد.

شمارش افراد پس از تخلیه
شمارش تمام افراد پس ازتخلیه بسیار مهم وحیاتی است .سردرگمی وعدم برنامه ریزی می تواند منجر به تاخیر در نجات افراد به دام افتاده در ساختمان شودویا منجر به عملیات نجات وجستجوی بی مورد وخطرناک گردد. بمنظور شمارش سریع ودقیق پرسنل باید موارد زیردرطرح واکنش اضطراری مدنظر قرارگیرند:

محلی جهت تجمع افراد پس ازتخلیه مشخص گردد
پس ازتخلیه سرشماری انجام گیرد
روشی جهت شمارش افرادی غیر از پرسنل از قبیل مشتریان و بازدیدکنندگان تدوین شده باشد.
اقدامات پزشکی در وضعیت اضطرای
چنانچه مراکز پزشکی در مجاورت محل شرکت ویا محل کار وجود دارند باید قبلاً مطابق با طرحی کاربردی، باآن مراکزهماهنگی های لازم را بعمل آورده تا درموارداضطراری قادربه امداد رسانی مؤثرباشند. چنانچه بیمارستان وسایرمراکزپزشکی در مجاورت محل کار وجود ندارند ،باید فرد یا افرادی آموزش دیده
در زمینه کمکهای اولیه استخدام نمود. اقدامات درمانی برای افرادی که به شدت صدمه دیده اند باید 3تا4 دقیقه بعد از وقوع حادثه شروع شود. افراد فاقد آموزش وصلاحیت هم خود را به خطر می اندازند وهم کسانی را که قصد نجاتشان دارند، به این دلیل ، عملیات نجات باید فقط توسط افراد آموزش دیده ، صلاحیتدار ومجهز انجام شود.

نقش پرسنل در طرح واکنش اضطراری
بهترین طرح واکنش اضطراری طرحی است که پرسنل رادرگیر کرده باشد، بطوریکه درآن کاری راکه باید طی وضعیت اضطراری انجام داد مشخص ، وآموزش صحیح پرسنل برای مواجهه باشرایط اضطراری راتضمین نماید. هنگامیکه پرسنل درطرح درگیر شوند ، آنها تشویق می شوند که پیشنهادهایی رادرباره واکنش نسبت به شرایط اضطراری وخطرات بالقوه ارائه بدهند . بعدازاینکه طرح واکنش اضطراری تدوین شدآن را باید با پرسنل مرور کرده تامطمئن شد که هرکس وظیفه اش راقبل ، حین وبعداز وضعیت اضطراری بخوبی می داند. باید یک نسخه ازاین طرح رادردسترس پرسنل قرار داد ویابه تمام افرادیک نسخه ازآن ارائه گردد. چنانچه درمحل کار10 ویا کمتر از 10 نفر پرسنل وجوددارند می توان طرح وضعیت اضطراری رابه صورت شفاهی به اطلاع آنها رساند. باید اطمینان یافت که تمامی پرسنل با طرح وضعیت اضطراری آشنا می باشند.

نیازمندیهای طرح واکنش اضطراری درباره مواد خطرناک
تمامی مدیران صنایع باید همیشه آمادگی مقابله با مواد خطر ناک از قبیل مواد قابل اشتعال ، مواد منفجره، مواد سمی ، خورنده ، بیولوژیکی ومواد رادیواکتیو راداشته باشند. منبع موادخطرناک ممکن است بیرونی باشدازقبیل کارخانه های شیمیایی مجاورویا ممکن است منبع آلاینده درداخل سازمان باشد. باید آمادگی مقابله با هر دو مورد وجود داشته باشد. بدون توجه به منبع آلاینده ، این مواد، کارکنان ومحیط کار راتحت تاثیر قرار می دهند لذا باید آنها رادرطرح واکنش اضطراری مورد توجه قرارداد. چنانچه از مواد خطرناک استفاده می شود:

• باید لیستی از موادشیمیایی که استفاده می شوند جمع آوری و MSDS آنها را تهیه ودردسترس کارکنان قرارداد.
• ظروف محتوی این مواد راباید برچسب گذاری نمود.
• بایدخطرات آنها را نوشته ودردسترس کارکنان قرارداد.
• کارگران راآموزش داد تابتوانندخودشان رادربرابرموادخطرناک محافظت نمایند.
• اگرچه نمی توان ازبسیاری بحرانها جلوگیری کرد اما می توان صدمات وآسیبهای ناشی ازآنهارامحدودکردوسریعاً به وضعیت عادی برگشت. فعالیتهای کلیدی شامل ارزیابی خطرات ، تهیه طرحی مدون ، آموزش وتمرین ، آزمایش تجهیزات وهمکاری با سازمانهای مجاور وسازمانهای مسئول می باشد.

آموزش جهت آمادگی و مقابله با شرایط اضطراری
این آموزشها می بایست موارد زیر را شامل شود :
نقش و مسئولیتهای افراد
اطلاعات مربوط به خطرات و بحرانها
اقدامات حفاظتی
اطلاع رسانی در شرایط اضطراری
علائم و سیستم های هشدار دهنده در شرایط اضطراری
واکنش در شرایط اضطراری
تخلیه ، فرار و سرپناه در شرایط اضطراری
محل و نحوه استفاده از تجهیزات اضطراری
بستن اضطراری واحد
افرادی که در هنگام وقوع شرایط اضطراری نقش حیاتی دارند می بایست قبلاً مشخص، مسئولیت ها و وظایف آنها روشن بوده و در دوره های زمانی معین به طور تخصصی آموزش ببینند .

تمرین و مرور طرح واکنش اضطراری
در دوره های زمانی معین و تعریف شده طرح واکنش اضطراری باید بوسیله پرسنل تمرین ومرورشود. این کار باعث می شود که آنها آمادگی بهتری داشته باشند. در این رابطه موارد زیر را باید مدنظر قرارداد:
باید بامنابع خارجی ازقبیل آتش نشانی وپلیس در تماس بود.
بعد ازهرتمرین ، مدیریت وپرسنل باید اثربخشی تمرین راباهم ارزیابی نمایند، نقاط ضعف وقوت طرح رامشخص وآن رابهبود بخشند.
طرح باید با پرسنل بررسی شود وآموزشهای سالیانه مورد نیاز درطرح مورد توجه قرار گیرند.همچنین بعد از اقدامات آموزشهای لازم به پرسنل ارائه گردد:
تهیه طرح اولیه
استخدام نیروی جدید
آوردن تجهیزات ، موادیافرآیندهای جدید به محیط کار بطوریکه برمسیرهای تخلیه تاثیر بگذارند
تغییردرچیدمان ویاطراحی تجهیزات
بازنگری روشهای اجرایی واکنش اضطراری

ارزیابی طرح واکنش در شرایط اضطراری
طرح واکنش اضطراری می بایست به طور سالانه مورد ممیزی قرار گیرد. علاوه بر ممیزی های سالانه در مواقع زیر
می بایست در طرح واکنش در شرایط اضطراری تغییر و بازنگری ایجاد شود :
بعد از تمرینات و مانورهای آموزشی
پس از وقوع هرگونه شرایط اضطراری
در هنگام تغییر افراد یا تغییر مسئولیتهایشان
در هنگام تغییر در طراحی ، پروسه یا چیدمان( Lay out ) تجهیزات
در هنگام تغییر در روشها و دستورالعملهای مرتبط

اقدامات پاسخگویی و مقابله با وضعیت اضطراری
در این رابطه همواره باید موارد زیر مدنظر قرارگیرد:
تغییر محل جوامع تحت تاثیر
امنیت
تامین آب
بهسازی محیط
اقدامات بهداشتی – درمانی و کمکهای اولیه
جستجو و نجات
تدارک و تهیه سرپناه اضطراری
اطفاء حریق

بحث ونتیجه گیری
با ایجاد نمودن یک طرح واکنش شرایط اضطراری می توان از وارد آمدن خسارات زیادی به صنایع و مرگ کثیری از افراد جلوگیری نمود. این شرایط می تواند برای هر کسی ، در هر جایی ودرهر زمانی پیش آید و منجر به مرگ افراد یا آسیب جدی به کارکنان ، مشتریان یا جامعه و همچنین باعث توقف عملیات کاری و صدمه به محیط شود. با طرح واکنش اضطراری به منظور مقابله با این شرایط و تخلیه مکان های کاری در هنگام وقوع این شرایط آمادگی های لازم کسب می شود وافراد به صورت غیر منتظره دردام حوادث ومخاطرات گرفتار نمی شوند. این طرح چنانچه به صورت موثری ایجاد گردد، بهترین راه حفاظت از کارکنان و محیط های کاری می باشد. چون تعداد کمی ازافراد به هنگام وقوع بحران می توانند به خوبی و منطقی فکر کنند، بنابراین بسیار مهم است که جهت واکنش در برابر چنین شرایطی آمادگی های لازم ایجاد شود. با ایجاد این طرح مقابله با حوادث وبحرانها تسهیل شده و آثار ناشی از وقوع آنها به حداقل می رسد همچنین صدمات جسمی وروحی پرسنل و کاهش می یابد واز هدر رفتن زمان وسرمایه جلوگیری می گردد.

مراجع:

1. How to plan for workplace Emergencies and Evacuations, OSHA 30088, 2001 ( Revised)

2. Emergency Management Guide for business & industry, Thomas Wahle – Gregg Beatty, FEMA Contract EMW -90-C-3348

برگرفته از وب لاگ:http://ihs.net.ms/

سایت موژ

ابراهیم ندرلو چهارشنبه 30 آبان‌ماه سال 1386 ساعت 07:12 ب.ظ

1 نظر

ددت به عنوان اولین حشره کش سنتتیک

مورد استفاده در مبارزه با آفات نباتی و ناقلین بیماریها تاثیر مثبت و منفی بسیاری بر سلامت انسانها گذارده است.
تاثیر این سم تا آنجا عمیق بوده است که بسیاری از مفاهیم جدید در کنترل آفات و ناقلین از جمله تئوری مدیریت تلفیقی آفات با هدف کاهش اثرات مخرب این سم و کاهش و نهایتا حذف کاربرد آن ارائه گردیده است. کشف این ماده از جالبترین و چالش برانگیرترین کشفیات دانش بشری بوده است.

ددت از ماده ای معجزه گر تا آلوده کننده ای ممنوع
در اواخر دهه ۱۹۳۰ میلادی، پاول مولر شیمیدان محقق در شرکت ژژی واقع در بازل سوئیس مشغول تحقیق برای یافتن حشره کشی برای مبارزه با بید لباس بود. وی در یکی از آزمایشاتش از ترکیبی بنام دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان استفاده نمود که قبلا در سال ۱۸۴۷ توسط شیمیدانی آلمانی ساخته شده بود. مولر داخل جعبه ای شیشه ای را به این ترکیب پودری سفید رنگ و بدون بو آغشته نمود و سپس تعداد زیادی مگس خانگی را در داخل جعبه قرار داد. بدوا هیچ اتفاقی نیفتاد اما صبح روز بعد همگی مگس ها مرده بودند. دسته های جدیدی از مگس و دیگر حشرات هم که اضافه می شدند به همین ترتیب از میان می رفتند حتی پس از شسته شدن
ظرف با مواد حلال هم باقیمانده بسیار ناچیز ترکیب موجود بر روی دیواره جعبه، موجب مرگ حشرات داخل آن می شد.
مولر با کشف ویژگی های این ترکیب که نهایتا نام DDT را به خود گرفت به دریافت جایزه نوبل پزشکی سال ۱۹۴۸ نائل آمد
مورخ سوئیسی لوکاس استراومن می گوید:
” ددت دارای ویژگی هائی است که سایر حشره کش هافاقد آن هستند. بسیار ارزان است، می تواند بطورانبوه تولید شود، فاقد اثرات بسیار سمی بر روی انسان و حیوانات خونگرم است و می تواند تعدادزیادی حشره را در مدت زمان کوتاهی نابود کند.”
ددت به جنگ وارد می شود:
طی جنگ دوم جهانی، متفقین برای پیشگیری از ابتلای سربازان و شهروندان به مالاریا، تیفوس و سایر بیماری های منتقله توسط حشرات بنحو گسترده ای از ددت استفاده نمودند. یکی از اولین موفقیت های ددت کنترل طغیان گسترده تیفوس در سال ۱۹۴۴ ناپل بود در عین حال از این ماده در آلمان هم به عنوان یک حشره کش کشاورزی برای افزایش تولید زراعی استفاده می شد.
استراومن که برای یک گروه بین المللی به بررسی نقش شرکت های شیمیائی سوئیس در جریان جنگ دوم پرداخته است می گوید: ” شرکت ژژی در آن زمان هم به متفقین و هم به آلمان ددت می فروخت. تنها در سال اول تولید این ماده، آلمانی ها سفارش خرید ده هزار تن را داده بودند که برای یک محصول تازه بسیار زیاد بود. ”

ماده شیمیائی معجزه گر:
موفقیت های بعدی ددت در مبارزه با مالاریا بسیار جالب توجه بود. در سال ۱۹۴۵ بر اساس تخمین انجام شده ۷۵ میلیون هندی به مالاریا مبتلا شده بودند که تلفاتی بالغ بر ۸۰۰۰۰۰ نفر داشت. در اوایل دهه ۶۰ ، تعداد موارد بیماری به ۵۰۰۰۰ هزار مورد کاهش یافته بود. در سال ۱۹۴۸ در منطقه ای که امروزه سری لانکا نام دارد تاقبل از معرفی ددت ۸/۲ میلیون نفر به مالاریا مبتلا شدند این عدد پس از معرفی این ترکیب تا حد ۳۰ مورد در سال ۱۹۶۴ کاهش یافت. در یونان نیز تعداد موارد بیماری از یک تا دو میلیون مورد در سال به صفر رسید. همچنین در ساردینیا تعداد موارد مالاریا ۷۵۰۰۰ مورد بود که پس از پایان مبارزه در سال ۱۹۵۱ به ۹ مورد رسید. به علاوه ددت موجب ریشه کنی مالاریا در اروپا و امریکای شمالی شده است.

آلوده کننده منفور:
در اواخر دهه ۱۹۴۰ و اوایل ۱۹۵۰ میلادی برخی دانشمندان دریافتند که گونه های خاصی از حشرات مثل مگس خانگی نسبت به این آفت کش مقاوم شده اند به علاوه به کارگیری مداوم این ماده برای مقاصد کشاورزی طی دو دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ و به تبع آن تجمع آین ماده در زنجیره غذائی موجب بروز نگرانی هایی شد.
استراومن می گوید: ” به دلیل سمیت حاد ناچیز این ماده برای انسان به نسبت دیگر سموم، استفاده های متنوعی از آن به عمل آمده است. ماندگاری این ماده یعنی همان خاصیتی که مولر بدنبال آن بود حال به یکی از معضلات کلیدی تبدیل شده است.”
در سال ۱۹۶۲ راشل کارسون کتابی را تحت عنوان بهار خاموش در ایالات متحده به چاپ رساند و در آن مشکلات زیست محیطی ناشی از بکارگیری این ماده را برشمرد و تاثیرات نامطلوب آن را بر پرندگان شکاری مورد توجه قرار داد. در سال ۱۹۷۲ ایالات متحده بکارگیری ددت را ممنوع ساخت و بسیاری از کشورهای دنیا نیز پس از این کشور دست به این اقدام زدند. استراومن در ادامه می افزاید: ” مقامات سوئیسی ابتدا به مخالفت با این اقدام پرداختند اما زمانی که ایالات متحده و کانادا واردات پنیر سوئیسی را بدلیل وجود باقیمانده ددت در آن ممنوع کردند متوجه شدند که باید دست به اقداماتی بزنند به همین دلیل آنها نیز پس از چند ماه، استفاده از ددت را ممنوع اعلام کردند.”
در واقع اگرچه ددت در چربی بدن حیوانات و انسان تجمع می یابد اما هنوز هیچ مدرک معتبری در خصوص اثرات زیانباراین ترکیب بر بدن انسان در دست نیست !

توقف تدریجی تولید:
در سال ۲۰۰۱ میلادی بیش از ۱۲۰ کشور پیمان نامه جهانی منع استفاده از ۱۲ ترکیب شیمیایی را که تحت عنوان آلوده کنندگان پایدار آلی نامیده می شوند در چارچوب کنوانسیون استکهلم امضا نمودند. در این پیمان نامه به ۲۵ کشور جهان اجازه داده شده است مادامی که جایگزینی مقرون به صرفه برای ددت نیافته اند تحت نظارت و راهنمایی سازمان بهداشت جهانی از این ماده استفاده نمایند.
مارسل تانر مدیر انستیتو مناطق گرمسیری سوئیس اظهار می دارد: ” ددت بنا به دلایلی هنوز جایگاه خود را در برنامه های کنترل مالاریا حفظ کرده است. اول به خاطر اینکه مناطقی در جهان وجود دارد که آنوفل های ناقل هنوز به ددت مقاوم نشده اند دلیل دیگر اینکه برای کاستن از جمعیت پشه ها در اماکن مسکونی که موجب کاهش موارد انتقال مالاریا می شودمی توان از مقادیر بسیار کمی از آن استفاده نمود. با این حساب اگر بار زیاد بیماری را در نظر داشته باشیم و در مقابل فقدان ابزارهای مناسب برای کنترل مالاریا را پیش روی قرار دهیم با وجود ابزاری مثل ددت که همچنان موثر است ممنوعیت استفاده از آن اشتباهی مطلق خواهد بود.”
از دهه ۱۹۹۰ که استفاده از ددت متوقف گردید تعداد موارد ابتلا به مالاریا در افریقا و امریکای جنوبی متناوبا افزایش داشته است.
روبرت ریدلی از برنامه تحقیقات بیماری های گرمسیری سازمان بهداشت جهانی ضمن تایید این گفته اضافه می کند: ” ممنوعیت کلی بکارگیری ددت اثراتی کاملا منفی بر کشور هایی خواهد داشت که هنوز برآن به عنوان عامل اصلی کنترل مالاریا تکیه دارند.”

حافظ حیات:
در اواخر دهه ۱۹۳۰ شرکت ژژی یکی از تولید کنندگان مواد رنگی بود که تحقیقاتش را بر مواد دارویی جدید متمرکز نموده بود. اما ددت این شرکت را قادر ساخت بازار کاملا تازه ای را برای مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی بدست آورد و نیز به ۱۵-۱۰ سال برتری آن نسبت به سایر رقبا انجامید. مشخص گردیده است که تا قبل از دهه ۵۰ میلادی یعنی زمان حرکت بسوی بازار علف کش ها، ددت مهمترین آفت کش مورد استفاده در کشاورزی بوده است.
اما پاول مولر در سال ۱۹۶۵ یعنی سه سال پس از انتشار کتاب بهار خاموش در گذشت. ویلی بوتیکر زیست شناس که در دهه ۱۹۴۰ میلادی در شرکت ژژی مشغول به کار بوده است و برخی از اولین بررسی های صحرایی ددت را در سوئیس به انجام رسانده است در مورد مولر می گوید: ” پاول فردی نسبتا خجالتی و کمرو و از اصالتی واقعی برخوردار بود. او که ماده اش روزی حافظ جهان بود هرگز از اینکه دیگر مورد توجه عموم قرار نداشت اظهار ناراحتی نمی کرد.”
منبع :سایت پزشکان بدون مرز
مهرداد ضرابی
کارشناس ارشد حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین

کارشناس کنترل ناقلین مرکز سلامت محیط و کار

سایت موژ

ابراهیم ندرلو دوشنبه 28 آبان‌ماه سال 1386 ساعت 09:59 ب.ظ

0 نظر

مهندسی بهداشت محیط

مهندسی بهداشت محیط

درباره من

آدرس سایت و وبلاگ های سایت موژ

تبدیل وبلاگ موژ به سایت

سایر صفحات سایت موژ

توصیه های بهداشتی در شرایط اضطراری

تست تمرکز

معرفی برخی شرکتهای فروشنده حشره‌کش

اثرات مضر جوش شیرین که در پخت نان ها مصرف می شود

اثرات و عوارض کار نشسته بر سلامتی کارکنان

توصیه های بهداشتی در شرایط اضطراری

بهداشت محیط در انبارها

آیین نامه بهداشت محیط

طرح واکنش اضطراری

ددت به عنوان اولین حشره کش سنتتیک

درباره من

روزانه‌ها

پیوندها

دسته‌ها

ابر برجسب

جدیدترین یادداشت‌ها

نویسندگان

بایگانی